Síldin í Kolgrafarkrukkunni. - Seint í rassinn gripið

Í dag bað sjávarútvegs-  trillukarla fyrir vestan að hjálpa sér. Hann hefur verið að halda þeim frá vinnu, sletta í þá 100 tonnum af og til á meðan stóru skipin, sem "eiga" kvóta dæla upp leyfilegum afla trillukarlanna á einum klukkutíma- beint fyrir framan nefið á þeim.

Nú biður sjávarútvegs- trillukarlana um hjálp; þeim er öllum er frjálst að veiða í Kolgrafarfirði, svo framarlega sem þeir brjóta ekki möstrin við að fara undir brúna!

Í gær eða í fyrradag var ljóst að síldin var að þétta sig í Grundarfirði. Búið var að leita að síld án árangurs í nokkrar vikur en svo kom hún allt í einu. Hvaðan kom hún? Hafró heldur að þeir viti allt um fisk, en þeir fundu enga síld, hún mætti sjálf á sviðið.

Sá möguleiki var fyrir hendi að síldin, sem fyllti Grundarfjörðinn í fyrradag færi inn í Kolgrafarfjörð, og menn biðu, spáðu, báðu til guðs og vonuðu, en gerðu ekkert.

Hvers vegna var ekki opnað fyrir frjálsar veiðar allra báta UTAN við fjörðinn, svo sem í einnar mílu radíus frá brúnni, strax í fyrradag eða jafnvel fyrr? Hugsanlega hefði skarkalinn frá veiðum og mikilli umferð báta getað haldið síldinni frá því að fara undir brúna. Nei ekkert var gert, ekki mátti færa afla frá sægreifum til annarra landsmanna.

Minna má á að í fyrra þegar síldin fór þarna inn var Hafróliðið tvær vikur að spá í hvað hefði valdið síldardauðanum. Nefndu þeir kulda og aðra þætti, þótt morgunljóst hefði verið að síldin hefði kafnað. 

Væri ég trillukarl fyrir norðan Snæfellsnes, hefði ég ekki geð í mér til þess að hjálpa þessum auma ráðherra til þess "bjarga" síld, sem leitað hefði skjóls í Kolgrafarfirði. 

Síldveiðar gefnar frjálsar innan brúar

Nú má tala um vanveiði, þegar hentar vegna milliríkjadeilna, en ekki hér heima

Ég og fleiri höfum skrifað um það í mörg ár að vanveiði sé hættuleg, fugli og fiski til skaða auk þess sem það leiðir til minni tekna af fiskveiðum, allt fyrir daufum eyrum, sjá hér t.d.  

Nú má tala, þegar átt er í deilum við útlendinga. Hvað segja Hafró og stjórnvöld nú? Munu fjölmiðlamenn ganga á þá? Ekki hefur það verið raunin hingað til.

Vill svara ESB með meiri veiðum

Rækjuveiðibann - Moskva svarar ekki

Veiðar á úthafsrækju voru bannaðar fyrsta júlí s.l. en þær höfðu verið frjálsar. Eina röksemdin var að veiðarnar væru farnar fram úr ráðgjöf Hafró. Ég bloggaði um málið og gagnrýndi stjórn veiða á úthafsrækju enda hefði hún engan árangur borið.
Fram kom að ráðherra myndi endurskoða fyrirkomulag rækjuveiða og kveða til hagsmunaaðila og sérfræðinga.
Ekki er um auðugan garð að gresja í því efni, Unnur Skúladóttir rækjusérfæðingur til áratuga hefur látið af störfum og nýr sérfræðingur, sem er að byrja að öðlast reynslu, hefur tekið við.
Ég sendi því sjávarútvegs- (atvinnuvega) ráðherra eftirfarandi tölvubréf þann 10 júlí:

Hæstvirti ráðherra Sigurður Ingi Jóhannsson.

Ég er sérfræðingur í rækju og rækjuveiðum. - Ég stundaði rækjurannsóknir 1995- 2003, aðallega á Flæmska hattinum en einnig innfjarða m.a. í Arnarfirði og Skagafirði, á vegum Rækjuvers og Dögunar. Fór ég í nokkra rannsóknaleiðangra með Dröfn RE, sem var gerð út af Hafró. Hér er að finna ýmis skrif mín um rækju bæði á ensku, sem birt hafa verið á vegum NAFO, og íslensku. 

Ég hef séð í fréttum að skipulag rækjuveiða sé í endurskoðun, fyrirkomulag og veiðimagn sé ekki enn ákveðið en að samband verði haft við hagsmunaaðila og sérfræðinga í því sambandi.

Hér með óska ég eftir því að verða til kallaður í sambandi við það mál.

Virðingarfyllst,  

Þegar ekkert svar hafði borist eftir rúma viku sendi ég ítrekunarpóst. Svar er ekki komið enn og ég veit reyndar ekki hvort pósturinn hafi borist ráðherra. Ef menn vilja ekki þiggja framboðna aðstoð, er lágmarks kurteisi að afþakka hana. - En það heyrist ekkert frá Skúlagötu 4 fremur en endranær.

Stöðvun úthafsrækjuveiða er hryðjuverk

Veiðar á úthafsrækju voru stöðvaðar 1. júlí sl. Ástæðan var sögð sú að afli fiskveiðiársins væri komin fram úr ráðgjöf Hafró.

Gríðarlegir hagsmunir eru í húfi. Störf 150 manna á eru sett í uppnám, því einnig stendur til að breyta fyrirkomulagi veiðanna og kvótasetja þær aftur. Ekki er víst að þeir sem nú stunda veiðarnar fái veiðiheimildir, verði veiðarnar kvótasettar. Þar með er nýuppbyggður markaður væntanlega úr sögunni.

Veiðar á úthafsrækju hafa verið frjálsar frá 2010 og ekki verið gefið út neitt aflamark. Nú bregður svo við að ráðuneytið vill takmarka heildaraflann, eftir á, og mæta ráðgjöf Hafró en hún var 5000 tonn fiskveiðiárið 2012/13. Aflinn var að nálgast 6500 tonn svo þeim fannst þeir þurfa að grípa inn í til þess að rækjuna! Skítt með mannskapinn.

Þetta er vægast sagt einkennilegt því alveg frá árinu 2000 hefur aflinn verið miklu minni en ráðgjöf Hafró, að undanskildu árinu 2011, þá skreið hann rétt yfir mörkin, - í frjálsri sókn. Þessi vanveiði, ef kalla hana má svo, er svo hastarleg að menn ættu að eiga eitthvað inni ef eitthvað væri að marka þessa ráðgjöf.

Frá árinu 2005 hefur veiðiráðgjöfin hljóðað upp á samtals 57 þús. tonn en aðeins voru veidd 33 þús. tonn eins og sjá má af töflunni hér að ofan. "Inneignin" er því um 24 þús tonn. Þessi svokallaða veiðistjórnun er náttúrulega tóm steypa; væri hugmyndafræðin um að veiðarnar stjórnuðu stofnstærð rétt, ætti ekki að þurfa að stöðva veiðarnar til að "vernda" stofninn.

Misræmi í aflabrögðum og ráðgjöf

Einn mælikvarði sem notaður er á stofnstærð er afli á togtíma, kg/klst. Aflinn hjá veiðiskipum er nú 135 kg/klst, sá sami og hann var árin 2001 og 2002, en þá hljóðaði ráðgjöfin upp á 25-35 þús. tonn.

Stofnvísitala Hafró hefur hins vegar minnkað um helming frá 2002 og ráðgjöfin hefur verið minnkuð enn meira eða í 5000 tonn, 5-7 falt. Hvernig gengur þetta upp?

Af ofansögðu er ljóst að "stjórn" veiðanna hefur ekki valdið neinu nema tjóni, töpuðum afla og atvinnumissi. Veiðarnar stjórna ekki stofnstærð. Aðrir þættir vega þar miklu þyngra, enda segir Hafró í síðustu skýrslu sinni:

"Niðurstöður SMR árið 2012 benda til að stofninn fari minnkandi, afrán þorsks er frekar mikið og nýliðun virðist vera léleg eins og verið hefur undanfarin ár. Aukið magn grálúðu á svæðinu hefur einnig leitt til enn frekara afráns á rækju."

Rækjan er étin upp af þorski, grálúðu og öðrum fisktegundum. Samt er vitleysunni haldið áfram.

Að öllu samanlögðu þá virðist sem tilgangur lokunar nú og væntanlegra breytinga á veiðifyrirkomulagi sé einhver allt annar en umhyggja fyrir rækjustofninum. Þá á bara að segja það í stað þess að skýla sér á bak við ímyndaða dýravernd. 

Meira um stjórn rækjuveiða hér

Ekki dónalegt að komast í skrípó í Mogganum!

Gott að fleiri sjái fíflaganginn, sem líkja má við trúarbrögð en ekki vísindi.

Þessi skrípamynd er á við margar blaðagreinar.

 

 

Verður þorskkvótinn aukinn þegar vísitalan lækkar?

Útgerðarmenn vonast til að þorskkvótinn verði aukinn. Hvernig má það vera? Þó vísitalan sé há þá hefur hún lækkað frá í fyrra. Eigi menn að vera samkvæmir sjálfum sér ætti hún að lækka. Hafró segir í skýringum að: 

"Hækkun vísitölunnar undanfarin ár má einkum rekja til þess að æ meira hefur fengist af stórum þorski og hélst sú þróun áfram í ár því meira fékkst en áður af þorski lengri en 90 cm (5. mynd). Minna fékkst af þorski á bilinu 50-80 cm en árið 2012 en það ár var mæliskekkja í þeim stærðarflokkum mjög há þar sem verulegur hluti fékkst í einu tveggja mílna togi fyrir austan land sem gaf rúm 20 tonn..."

Þetta tal Hafró um mæliskekkju staðfestir það sem ég sagði í bloggi í fyrra, að Hafró væri að toga vísitöluna upp.

 

Athygli vekur að meira veiðist af mjög stórum þorski vegur þungt í að hífa upp vísitöluna, en þessi (vertíðar) fiskur er orðinn elliheimilismatur og á ekki langt eftir þó lítið sé veitt af honum enda vertíðir nær lagstar af.

Þegar lengdardreifingin er skoðuð nánar sést að minnkað hefur í öllum öðrum lengdarflokkum nema 20 cm fiski (2 ára).

Afföll í smæsta fiskinum virðast mikil: Þannig var fjöldi eins árs fiska í fyrra þrefalt meðaltal 1985-2012 en þegar hann er ári eldri, 2 ára nú er fjöldinn einungis 25% yfir meðaltali.

Ég held að það sé tálvon að Hafró auki kvótann, þeir segjast verða að sýna ábyrga stefnu og fara eftir aflareglu: 20% af (vitlaust) mældum stofni og ekkert múður.

Að þessu sögðu tek ég fram að mín skoðun er sú að allt of lítið sé veitt af þorski. Nú eru öll mið logandi af þorski, hrygningarslóðin full af stórþorski, vertíðarflotinn farinn. Ofan á bætist að nú er í gildi hrygningarstopp um allt land.
Hafró vill einungis láta veiða 20% af stofninum eins og þeir meta hann, en á árum áður þegar við nýttum miðin á eðlilegan hátt voru árum saman tekin 35-40% úr stofninum skv. þeirra tölum.

Miðað við reynslu þegar allt gekk vel, ættum við því að setja þorskkvótann í 500 þús tonn. En því miður eru litlar líkur á að það verði gert, þó hér sé atvinnuleysi og gjaldeyrisskortur.

Þjóðin getur ekki lengur nýtt auðlind sína af ástæðum, sem helst ekki má tala um. 

Kvótinn verði aukinn

Færeyingar segja ruglinu stríð á hendur - íslensk stjórnvöld styðja þá ekki!

Gott hjá Færeyingunum, gefa skít í valdaklíkurnar og taka rökrétta ákvörðun. En íslenskur, bráðum valdlaus, ráðherra með sægreifana á bakinu styður ekki Færeyinga! Ætli hann hafi áhyggjur af því að prísinn lækki - hjá sægreifunum?

Í febrúar í fyrra skrifaði Steingrímur til erlendra fjölmiða að hann teldi makrílinn ofveiddan!

Ég var á fyrirlestri um daginn: Á fundinum flutti erindi norskur fiskifræðingur, Jens Christian Holst. Hann kemur frá norsku hafrannsóknastofnunni. Hann hefur skoðað uppsjávarvistkerfi Norður Atlantshafsins og fiskistofna þar, kolmunna, síld, makríl og lax.

Niðurstaða hans var að uppsjávarfiskarnir, síld, makríll og kolmunni, ofbeittu norska hafið. Síldin væri nú á hraðari niðurleið en þegar stofninn minnkaði á sjötta áratugnum niður í næstum ekki neitt. Hún er að drepast úr hungri. Hans skoðun var að það ætti að veiða 10 miljónir tonna af þessum fiskum, - strax.

Síldin, sem fyndist úti fyrir norsku ströndinni á vorin væri mjög horuð, aðeins þriðjungur af eðlilegri þyngd m.v. lengd, og hefði litla lífsmöguleika enda minnkaði stofninn hratt. Fæðuskorturinn veldur því að ungviði kemst ekki upp s.k. nýliðunarbrestur. Honum er reyndar kennt um minnkun stofnsins, sem sýnir hvað menn hugsa stutt - og ofveiðin alltaf handan við hornið. Jens Christian sagði að einu réttu viðbrögðin við átuskortinum væri að veiða meira og vitnaði bændur og góða búskaparhætti. - Þetta hljómaði sem hin ljúfasta músík í mínum eyrum.

Ég nefndi þennan átuskort í N Atlantshafi í pistli í fyrra þar, sem ég hélt því fram að mælingar á makrílstofninum væru hrein vitleysa og menn hefðu litla hugmynd um stærð makrílstofnsins.

Áfram Færeyingar!

Færeyingar stórauka síldarkvóta

Hræðslan við ofveiðina - 3. Trollveiðar

Margir hafa andúð á trollveiðum, segja að þær fari illa með botninn. Græningjar eru fremstir í flokki en þeir telja að allar aðgerðir mannsins við fiskveiðar séu af hinu illa, sérstaklega hafa þeir lagst í víking gegn atvinnuveiðum undir merkjum ofveiði. Risið hafa upp samtök, sem votta að fiskur komi úr stofnum, sem séu nýttir á "sjálfbæran" hátt.

Andstaða á togveiðum kemur einnig frá smábátasjómönnum, sem telja sig nota "vistvæn" veiðarfæri. Þetta er löstur sjómanna, að vera að hnýta í önnur veiðarfæri en þeir nota sjálfir.

Haldið er fram að botnvarpan og bobbingarnir eyðileggi kóralla, sem veita eigi fiskinum skjól. Þetta með skjólið hefur lítið að segja fyrir fiskinn og benda má á að í Barentshafinu er eingöngu leirbotn þar sem ekkert skjól er að hafa en þetta er ein besta fiskislóð heims. Megnið af aflanum er tekinn í troll, sérstaklega Rússamegin, og hefir verið svo í meira en 100 ár.

Ekki er vafi á að kórallar skemmist þar sem togað er en yfirleitt er lítið togað á svoleiðis botni. Nýlega voru kórallasvæði í Eystrasalti undan ströndum Danmerkur kortlögð og gefin var út reglugerð, sem bannaði togveiðar á kórallasvæðunum. Þegar farið var að skoða togslóðir dönsku skipanna og setja þær út í kort, kom í ljós að þeir höfðu aldrei togað á kórallasvæðunum, það var einfaldlega ekki hægt. Það hefði nú átt að byrja á að athuga það.

Áhyggjur eru af því að að sífelld ánauð botnvörpunnar fari illa með botninn, drepi gróður og dýr og skemmi hann. Þegar menn líta niður í sjóinn frá ströndinni sjá þeir þang og þara, sem kemur upp úr á fjörunni. Því er auðvelt að telja fólki trú um að botnvarpan drepi þennan þara og aðrar plöntur þar sem hún fer yfir. Staðreyndin er hins vegar sú að rótfastar plöntur geta ekki lifað neðar en á 20 m dýpi frá stórstraumsfjöru. Ástæðan er sú að stönglarnir þola ekki þrýstinginn. Einu plönturnar eru þörungar, kransþörungar t.d.

Trollveiðar hafa verið stundaðar við Færeyjar í meira en 100 ár. Nú er bæði veitt með hleratrollum, hinar hefðbundnu trollveiðar, þar sem hlerar eru notaðir til a glenna í sundur trollið. Algengara er að tveir togarar eru um sama troll án þess að nota hlera, svokallaðar tvílembingsveiðar. Uppistaðan í tvílembingsveiðunum er ufsi, um 80%, restin þorskur, ýsa og annað.  

Myndin hér til hliðar sýnir togslóðir Betatogaranna árið 2006.

Reiknað hefur verið út að miðað við yfirferð trollsins og stærð fiskimiðanna að trollið fari sex sinnum yfir hvern einasta ferþumlung á ári hverju. Skýrslur sýna að aflinn hefur verið svipaður a.m.k. í 25, þann tíma, sem gögn um þessar veiðar ná. Yfirferðina yfir botninn má bera saman við garðyrkju uppi á landi þar sem akrar eru plægðir á hverju ári, og eru þá höggnir í sundur ánamaðkar og önnur dýr, en allt er þetta talið eðlilegt og enginn amast við því. - En í sjónum! Þar er allt í voða.  

Þessi neðansjáarmynd af trolli. var gerð í minningu Guðmundar heitins Kjærnisted skipstjóra. Ég þekkti Guðmund vel, sigldi með honum lengi og hitti hann oft í Laugunum eftir að hann var kominn í land. Hann sagði mér einu sinni að ef hann hefði vitað hvernig við myndum nýta fiskimiðin eftir að hafa unnið þorskastríðin, þá hefði hann ekki lagt sig svona mikið fram og átti hann þar við kvótakerfið, þá mismunun, sem það hefði valdið og hvernig fiskveiði "stjórnunin" undir vísindalegu eftirlit hefði skilað sífellt minni afla á land.

Myndinni er ætlað að sýna skaðsemi trollveiða. Trollið þyrlar upp ryki, sem var vitað og er eðlilegt: Sjá má hvernig það smalar fiskinum en lítið sem ekkert fer inn, megnið fer undir fótreipið milli bobbingana. Rannsóknir Hafró, af öllum, sýna að megnið af smáfiskinum , 50% af 55 cm þorski og styttri, fer undir trollið og sleppur. Lítil hætta er á ofveiði með svona veiðarfæri en almenningi er talin trú um að þetta sé "ryksuga" sem eiri engu. Þá er það vitleysa, sem fram kemur í myndinni að tálknin fyllist af drullu og drepi fiskinn. Þetta er ekki rétt, það kemur aldrei upp fiskur úr trolli með tálknin full af sandi. Tálknin hleypa öllum smáögnum í gegn um sig, annað fer í magann, áta t.d.

Algengur misskilningur er að toghlerar í dag séu miklu þyngri en þeir sem notaðir voru í gamla daga og því plægi þeir upp botninn. Hlerinn hefur það hlutverk að halda trollinu opnu. Því stærra sem trollið er þeim mun þyngri þurfa hlerarnir að vera. Þetta er vegna þess að meiri kraft þarf til að draga stór troll og vegna þess að vírarnir liggja á ská upp í yfirborðið þurfa hlerarnir að vera þyngri til að halda öllu dótinu við botninn. Þeir mega ekki dragast of mikið í botninum, það kostar meiri orku. Neðan á hlerunum eru svokallaðir skór til að minnka slit, sem verður við að nuddast við botninn. Það er verk skipstjórans að athuga slitið á skónum, ef þeir eru ryðgaðir þýðir það að trollið sé ekki í botni, ef þeir eru passlega fægðir, sitja þeir rétt og trollið einnig, en það sést nánar á "rossunum" fremstu kúlunum á lengjunni, sem er undir vörpunni og strýkst við botninn.

Niðurstaða mín er sú að trollið sé ekki það skaðræðisverkfæri sem margir telja. En þegar menn skortir önnur rök til að skýra minnkandi fiskveiðar er trollinu og öðrum skaðræðisverkfærum kennt um. Litið er hins vegar fram hjá þeirri staðreynd að dregið hefur verið úr veiðum með lagaboðum, í þeim tilgangi að "byggja upp" fiskstofna, án þess að taka tillit til þess að fæðuframboð er lykilatriði í framgangi fiskstofna.

Friðun, án þess að taka tillit til þessa er líffræðilega röng og við erum að uppskera minni afla þess vegna, - Ekki vegna "skaðsemi" veiðarfæra heldur vegna vankunnáttu í fiskilíffræði.

Hræðslan við ofveiðina - 2. Línuveiðar

Baráttan við ofveiðidrauginn heldur áfram, nú með umfjöllun um línuveiðar. Þær eru kvótabundnar eins og flestar veiðar við landið. Veiðunum er stjórnað til að forðast ofveiði.

Handfæra- og línuveiðar eru valkvæðar þ.e. fiskurinn er ekki eltur eða smalað saman, hann ræður því hvort hann bítur á krókana. Hann bítur á sjálfviljugur, og heldur væntanlega að þarna sé um mat að ræða.

Rannsóknir í Færeyjum hafa sýnt að þegar nóg er af mat (vöxtur góður) þá veiðist verr á línu. Ef minna er um fæðu leykst línuafli. Þetta ætti að vera auðskiljanlegt.

Þegar línuveiðar fækka fiski, þá verður væntanlega meira að éta fyrir þá sem eftir eru, þeir hafa minni hvöt til að sækja í beituna og veiðast því verr. Segja má að sókn línunnar í stofninn sé sjálfstýrð af stofnþéttleika og fæðuframboði. Ef afli á línu minnkaði drægi sjálfkrafa úr sókn vegna aukins kostnaðar.

En er línan svo öflugt veiðarfæri að fiskistofnum stafi hætta af henni?

Hér er kvikmynd þar sem fylgst er með hegðun þorsks við línukrókana. Ef myndin lýsir nokkurn veginn raunveruleikanum þá er línan eiginlega hálfónýtt veiðarfæri. Hún virðist vera eins konar fóðurstöð fyrir horfisk sem er aðframkominn af hungri.

Ljósmyndin sýnir magainnihald þorsks sem veiddur var á línu út af Grundarfirði fyrir nokkrum árum. Þar má sjá fjölbreyttan matseðil, sem búinn er til í landi og er serveraður á línukrókum.

"Hagkvæmni" kvótakerfisins?

Það hefur tíðkast mjög lengi að togararnir hjóli í kring um landið til að leita að fiski, sem þeir hafa kvóta fyrir.

Í þessari frétt, þar sem kvartað var undan þorski, var hins vegar ekki sagt hvað gert var við þorskinn, sem var til vandræða. Hvert fór hann? Út um lensportið? Lesendur verða að geta í eyðurnar, í ljósi þess að brottkast er ekkert.

En leit að fiski, sem kvóti er fyrir og flótti frá tegundum, sem kvóti er ekki fyrir kallar á miklar siglingar, olíueyðslu eins og sagt er frá í fréttinni.

Nú má fara að skilja hvers vegna sægreifarnir fjárfesta í olíufyrirtækjum: Samherji á 40% í Olís - og Fisk á Sauðárkróki á svipað í Enn Einum.

Já menn vita hvernig á að bjarga sér, þeir eiga líka hlut í bönkum. Er ekki næst að fjárfesta í lögmannafyrirtækjum? Því ekki það, - þeir eru búnir að "fjárfesta" í dómurum og stjórnmálaflokkum.

„Þorskurinn til vandræða“