Ekkert brottkast, allt hráefni að landi

Nú í hallærinu eru þeir í Sjávarútvegsráðuneytinu að dunda sér við að færa í reglur að allt hráefni sem fellur í togaratroll skuli fært að landi. Hausa, dálkar, innyfli og annað, allt skal þetta heim og þar í gúanó. Ráðherra segir að þetta "snúi að siðlegri umgengni við sjávarauðlindina".

Á meðan við búum við handónýtt fiskveiðikerfi sem hvetur til brottkasts, vannýtir miðin, flytur sjósókn frá fólkinu til sægreifa, þá eru pappírsdýrin að vinna í því að koma slorinu í land - með tapi. Allt í einhverri ímyndaðri "virðingu" við náttúruna.

Nær væri að skylda þá á skipunum til að kurla niður hausa og beinagarða áður en þeir fara í hafið svo "hráefnið" verði aðgengilegra fyrir horfiskinn, sem ekki má veiða. 

 

Sami ráðherra, landbúnaðar- og sjávarútvegs, skiptir sér hins vegar ekki af því að "veiðimenn" séu að skemmta sér við að kvelja laxa, þreyta þá til ólífis og sleppa þeim aftur. Þetta er þó hreint lögbrot, það er í trássi við dýraverndunarlög, sem segja að veiðidýr skuli aflífað svo fljótt sem auðið er og að bannað sé að kvelja dýr sér til skemmtunar. Hvar er virðingin við lífríkið?   

Hjakkað í sama farinu

Það getur verið gaman að rifja upp gamalt. Myndir verða skemmtilegri þegar árin líða, eins er með gamlar greinar, þá segir maður við sjálfan sig: Já, skrifaði ég þetta þá?

Hafróliðið lagði af stað í rall í vikunni og verður á sjó í þrjár vikur á þremur togurum. Góð búbót í formi yfirvinnu og sjópeninga í kreppunni.

Niðurstaðan verður sú að annað hvort veiða þeir minna eða meira en í fyrra, en þá veiddu þeir 25 tonn í úthaldinu. Ef þeir veiða minna þá láta þeir draga meira saman, ef þeir veiða meira, þá segja þeir ekki alveg að marka það, bíða verði eftir næstu "mælingu" og ekki megi slaka á uppbyggingunni. Sannið til, svona verður niðurstaðan, sama gamla tuggan.

Ég rakst á grein úr Pressunni en þar eru nokkrir lykilmenn spurðir álits á ráðgjöf Hafró um stóra samdráttinn 1993, þegar ráðlagt var að fara niður í 150 þús. tonn. Hver varð svo reynslan? Við erum enn að hjakka í sama farinu!

(Smella á myndina til að velja, smella aftur til að stækka) 

 

 

Ráðherra sjávarútvegs skríður fyrir Klíkunni

Jón Bjarnason  lét það verða sitt fyrsta verk sem ráðherra sjávarútvegs að skrifa eitt lítið lettersbréf til ICES og lofa statt og stöðugt að hann skyldi í einu og öllu eftir fiskveiðiráðgjöf Hafró næstu 5 ár (!) svo tryggja mætti ábyrga nýtingu og stuðla að „uppbyggingu“ þorskstofnsins.

      -Risaþorskur við hafnarkjaftinn í Reykjavík-

En hann gerði meira, hann bað ICES að taka út nýtingarstefnu  Hafró næstu árin og nú hefur borist svar eins og segir í fréttatilkynningu frá ráðuneytinu:

Þann 20. janúar sl. barst sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra, Jóni Bjarnasyni, hjálagt svar Alþjóðahafrannsóknaráðsins (ICES), sem íslenska Hafrannsóknarstofnunin á aðild að, þar sem gerð er grein fyrir úttekt sérfræðinganefndar sem kölluð var sérstaklega til að taka út nýtingarstefnu þá sem Hafrannsóknastofnunin lagði til vorið 2009 að fylgt verði á næstu fimm árum.  Í svari ICES kemur m.a. fram það álit á mati Hafrannsóknastofnunarinnar, að þessi nýtingarstefna muni leiða til þess, með yfirgnæfandi líkum, að hrygningarstofnar þorsks fari vaxandi og verði stærri árið 2015 en þeir voru í ársbyrjun 2009. Jafnframt kemur fram að nýtingarstefnan sé í samræmi við alþjóðleg varúðarsjónarmið og viðmið um afrakstur fiskistofna sem leiði til betri afkomu til lengri tíma litið.

Er hægt að leggjast lægra, eða er þetta brandari? Hvernig dettur ráðuneytinu í hug að spyrja ICES? Vita þeir ekkert hvað ICES er?

Ég get upplýst þá um hvernig ráðgjafanefnd N-Atlantshafsins var samsett árið 2004, þegar ég var að vinna í Færeyjum og með verkefni fyrir Grænlendinga:

 

ICES- North Western Working Group 27 April - 6 May 2004, Copenhagen.

 

1.1 Participants

 

Einar Hjörleifsson (chair) Iceland
Bjorn Ævarr Steinarsson Iceland
Torsteinn Sigurdsson Iceland
Höskuldur Björnsson Iceland
Sigurdur Jónsson Iceland
Kristján Kristinsson Iceland

Jákup Reinert Faroe Islands
Petur Steingrund Faroe Islands
Jean-Jacques Maguire Faroe Islands
Lise Helen Ofstad Faroe Islands
Luis Ridao Cruz Faroe Islands
Jesper Boje Greenland
Marie Storr-Paulsen Greenland

Kay Panten Germany
Hans Joachim Rät Germany
Jolyon Chesworth JRC, Italy
Sergei Melnikov Russia

ICES, Hafró, Fiskirannsóknastovan í Færeyjum og Náttúrufræðistofa Grænlands, er allt sama bixið! Bara skipt um hatt eftir því hvort þeir eru heima hjá sér eða að drekka saman öl í Kaupinhöfn.

Ekki að furða þó heitt hafi verið í kring um mann á þessum tíma!

Drap ofveiði þorskstofninn við Nýfundnaland?

Enn er staðfastlega haldið fram að þorskstofninn við Nýfundnaland hafi verið veiddur upp á árunum 1980-1990. Þá er fullyrt að hann hafi enn ekki náð sér eftir 20 ára friðun. Sú fullyrðing segir óbeint að honum hefði sem sagt verið útrýmt með veiðum.

Þrátt fyrir að lögð hafi verið fram gögn sem sanna að hann hafi fallið úr hungri er ofveiðinni enn kennt um, þó svo að erlendi flotinn, sem hafði verið þarna að veiðum áratugum saman, hafi verið reknir úr landhelginni 1976.

Þrátt fyrir lögð séu fram gögn, frásagnir sjómanna og ljósmyndir, er enn fullyrt að þarna sé fisklaust. Að mínu mati er þetta gert til að halda lífinu í ofveiðinni sem stjórntæki, skapa ótta, þar með skortstöðu, sem  viðheldur kvótakerfum og sægreifaveldi.

Ég setti saman glærusýningu sem sýnir að ekki var um ofveiði að ræða og að þorskurinn hafi komið sterklega til baka fyrir  a.m.k. 5 árum síðan.

 

Brussel vill stjórna öllum fiskveiðum

Ég fékk nýlega fréttabréf FAL, sem er eitt af sjómannafélögunum í Skotlandi. Þar er m.a. fjallað um væntanlegan niðurskurð á aflakvótum í Norðursjó, viðbrögð FAL við Grænplaggi Evrópusambandisins, en þar er fjallað um framtíðarstefnu EB í fiskveiðimálum. Hún er m.a. sú að öll stjórnun sjávarauðlinda fer til Brussel. Barátta Skota til að hafa eitthvað að segja um nýtingu eigin fiskstofna virðist vonlaust og hefur engu skilað. Þá er grein eftir David Tompsson um einræðið sem Brussel fær skv. Lissabon sáttmálanum.
Meðal annars efnis er uppskrift að girnilegum síldarrétti, sem kemur okkur lítið að gagni þar sem fersk síld er ófáanleg í Fisklandinu.
Væntanlegur niðurskurður í Norðursjó er mikill, 15% í ýsu, 15% í ufsa og 61% í lýsu. Enn er óvíst með þorskinn því EB hefur ekki samið enn við Noreg.
Sem dæmi um niðurskurðinn má taka að 1994 var úthlutað til SFO, eins sjómannasambandanna, rúmum 14000 tonnum af þorski en 2008 var skammturinn kominn í 1800 tonn. Þess ber að geta að flotinn hefur verið skertur um 50% á tímabilinu en sjómenn segja að grjótnógur fiskur sé á slóðinni. Það er ekki bara hér sem reiknikúnstirnar og dellan ráða ferðinni.

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• Fal Newsletter

Loðnuskandallinn

Alveg er það merkilegt hvernig Hafró færa að halda loðnuflotanum í gíslingu meðan þeir rassskellast um Dumbshafið og reyna að telja loðnu. Þeir virðast trúa því sjálfir að unnt sé að telja loðnu af einhverju viti á Íslandsmiðum með nákvæmni upp á 1000 tonn.

Eftir margar ferðir út og suður hafa þeir nú mælt 355 þús tonn og vantar því enn 45 þús tonn upp á 400 þús. tonnin sem ákveðið var fyrir áratugum að skyldi vera nauðsynlegur til viðhalds tegundinni. Því skulu ekki hafnar veiðar að svo stöddu. Væntanlega verður beðið og beðið á meðan þeir reyna að mæla meira og meira, ef þeir finna 46 þús tonn í viðbót verður væntanlega dreginn hvítur fáni að húni og gefið út leyfi fyrir 1000 tonnum.

Segjum nú að hægt sé að mæla þá loðnu sem siglt er yfir með einhverri nákvæmni. Það sem snillingarnir hafa fundið á sínum ferðum eru nú orðin 355 þús. tonn. Að öllum líkindum hafa þeir siglt fram hjá eða ekki fundið nokkrar loðnutorfur, svo óvissan er í þá áttina, lágmarksmæling. Það er því alveg öruggt að það er meiri loðna en þeir finna. En – það verður að bíða þar til snillingarnir hafa fundið það sem þeir hafa ekki fundið nú þegar. Þá, þegar þeir hafa legið á því og talið má fara af stað. Við þetta gauf og þennan fíflagang tapast tími, enda hefur það gerst í a.m.k. sl. 3 ár að komið hefur loðna sem hefur ekki „fundist áður“  skýtur allt í einu upp kollinum, en of seint svo skipin ná ekki kvótanum. Í fyrra lágu þeir á torfu í heila viku og mældu og mældu, allir biðu, en þegar kallið kom var það of seint, kvótinn féll dauður niður.

Hvernig stendur á að mönnunum líðst það ár eftir ár að hafa milljarða af þjóðinni? Væri ekki nær að gefa út byrjunarkvóta strax til að koma flotanum í gang, og þannig finna meira af loðnu fyrr?

Önnur hlið á þessu máli er svo sú að þó alltaf hafi verið skilin eftir þessi heilögu 400 þús. tonn til hrygningar,  er loðnustofninn í sögulegu lágmarki.

Vill ekki einhver stoppa þessa vitleysu? 

Hrygningarstofn loðnu 355 þúsund tonn

Vísindavillur á fiskislóð

Nýlega var haldin ráðstefna í tengslum við "World fisheries day" sem haldinn var i Lorient í Frakklandi. Þar flutti erindi Menakhem Ben-Yami sem er reyndur fiskifræði- og sjómaður, sá sami sem vann álitsgerð fyir Færeyinga. Ég kynntist honum á N. Írlandi þegar við unnum þar fyrir sjómenn.

Í fyrirlestri sínum gagnrýnir hann nútíma fiskivísindi harðlega. 

Sjá fyrirlestur á ensku: http://www.allcoast.com/discussion/ViewTopic.cfm?topic_ID=103700

Íslensk fiskveiðistjórn við hringborð í Póllandi

Ég var að koma frá Póllandi, en þangað var mér boðið til að taka þátt í hringborðs umræðum sem reglulega eru haldin til að ræða pólskan sjávarútveg.  Þeir fengu mig til þess að  segja frá reynslu Íslendinga af Kvótakerfinu, en nú er verið að reyna að þvinga framseljanlegt kvótakerfi upp á pólska sjómenn. Einnig flutti ég erindi um reynslu Færeyinga af sínu dagakerfi.

Ég fléttaði saman fiskveiðistjórn og árangur af henni, hvernig Kvótakerfið var  innleitt til að setja meiri hömlur á veiðarnar í því skyni að byggja upp þorskstofninn, sem kominn hafði verið að fótum fram vegna ofveiði og græðgi sjómanna.

Árangursleysi stjórnunar, villukenningar og blindganga Hafró, getuleysi stjórnmálamanna til að breyta vonlausu og niðurrífandi kerfi, vegna þess að sægreifarnir hafa þá alla í vasanum, styðja þá og styrkja.

Ég reyndi að tala það mál sem menn skildu og dró ekkert undan, enda engin ástæða til að hlífa neitt kerfi sem er búið að leggja landið í rúst.

Skemmst er frá því að segja að ég fékk gríðarlega góð viðbrögð frá sjómönnum og græningjum, en kerfiskarlanir, sem vilja koma kerfinu á voru ekki eins hressir. Mér kom reyndar á óvart afstaða græningja, WWF og Greenpeace, en þeir líta á fiskveiðar og sjómenn sem hluta af náttúrunni og menningu sem þarf að viðhalda. Þeir hváðu ekki einu sinni þegar ég sagði þeim að við hefðum veitt 170 stórhveli s.l. sumar.

Kerfis/ríkis-karlarnir sögðu að með því að sneiða af helstu gallana væri rétt að prófa kvótakerfið í þrjú ár og sjá svo til..  „Svona byrjaði þetta hjá okkur“ sagði ég, þið megið alls ekki rétta skrattanum litla fingurinn.

Þarna urðu miklar umræður og mikið gaman og ég fann að ég hafði gert mikið gagn með minni hreinskiptu frásögn af þessu hagræðingarkerfi andskotans.

Hlýnun jarðar af mannavöldum- tilbúin fjárkúgun og svindl?

Þann 23. nóvember sl. var eftirfarandi frétt lesin einu sinni á Bylgjunni. Síðan hefur ekki heyrst múkk, hvergi. Fréttin um að tölvuþrjótar hefðu brotist inn í tölvukerfi vísindamanna sem halda fram hnattrænni hlýnun: 

"Þar kemur ýmislegt fram sem efasemdarmenn um hlýnun jarðar segja að sýni ljóslega að vísindamennirnir stundi blekkingar til þess að ýkja áhrif mannsins á loftslagsbreytingar."
sagði í fréttinni".

Fjölmiðlar heimsins hafa verið þöglir um þetta, enda loftslagsráðstefna SÞ að fara af stað í næstu viku, með þátttöku 100 þjóðarleiðtoga, Obama og co. - Skyldi Óli annars láta sjá sig?

Hér er slóð, sem tekur þetta mál fyrir, svindlið, peningaplokkið og þögn fjölmiðla. Hvenær verður fiskveiðistjórnarmafían með öllu sínu bixi tekin á beinið?

Hér er önnur slóð um málið. (Var að heyra að Spegillinn í útvarpinu taki málið fyrir núna, föstudag 4/14) 

Snurvoð, - listaveiðarfæri eða skaðræðisgripur?

Skipuð hefur verið nefnd til að athuga hvort snurvoð geti veri skaðlegt veiðarfæri, fari illa með botninn. Um þetta eru skiptar skoðanir, þess vegna var nefndin sett á laggirnar. Oft hefur verið sagt að voðin hafi tekið svo miklum breytingum að gömlu næturnar hafi verið eins og vasaklútar í samanburði.

Þetta er nú ekki alls kostar rétt, en nú eru notuð betri efni og gerð fótreipis hefur verið breytt því oft eru notaðar körtur eða hopparar, til að geta dregið á grófari botn, en í gamla daga voru notuð fótreipi út tógi.

Ég gróf upp bók frá 1939 eftir Árna Friðriksson þar sem hann skrifar um snurvoð, lýsir gerð hennar og áhrifum hennar á lífríkið. Þar má einnig finna mikinn fróðleik um áhrif veiðarfæra á fiskstofna almennt séð. 

Ég skannaði það helsta úr bókinni og geta fróðleiksfúsir fundið það hér.   Ef menn vilja fræðast betur, má finna þessa bók á safni.

Reynslan sýnir að mikil sókn stækkar stofna – og öfugt

Vísindanefnd NAFO lagði til veiðibann á rækju á Flæmska hattinum 1996 og árin þar á eftir, eða að þar yrði sókn í algjöru lágmarki, en aflinn 1995 hafði verið um 25 þúsund tonn. Ekki var farið eftir þessu, 40 skip voru þarna að veiðum og aflinn varð 46 þús. tonn. Þeir héldu áfram að ákveða niðurskurð en lítið var eftir því farið enda afli á skip í stöðugum vexti. Alls voru veidd 100 þúsund tonn umfram ráðgjöf  árin 1996-2001.

 

Afli skipa var góður en vegna lækkandi afurðaverðs og hækkandi olíuverð fækkaði skipum þarna ár frá ári og mátti telja þau á fingrum annarar handar 2008. Nú, árið 2009, hefur dregið mjög úr afla á skip og NAFO lagði til á fundi í september sl.  að veiðar yrðu stöðvaðar að stofninn mælist svo lítill!

Eins og áður sagði hefur sókn verið í lágmarki síðustu ár.  Þarna er komið að þeirri staðreynd að við auknar veiðar stækkar stofninn, gagnstætt því sem skrifstofuráðgjafarreiknimeistararnir fullyrða.  Sé hinsvegar dregið úr veiðum minnkar stofninn.  Það sem kemur út úr Kýrhausnum er öfugt við reynsluna. Þetta var reynslan af Hattinum og 15 ára veiði þar, en um þetta eru fjölmörg önnur dæmi, sem ég tek etv. fyrir síðar.

Þá er mjög merkilegt að á fundinum sem áður var getið er um  þurfti atkvæðagreiðslu um veiðibannið.

Í viðtali við "Fiskifréttir" 26. nóvember sl. sagði Óttar Yngvason, sem gerir út rækjuskip, m.a. á Flæmska hattinum, að hann hann furðaaði sig á tillögu að veiðibanni: 

 ...."þótt sóknin hafi minnkað á Flæmingjagrunni er enn nokkur veiði þar..... Kanadamenn og Bandaríkjamenn  hafa alltaf viljað hrekja rækjuskipin burt, Kanadamenn vegna eigin hagsmuna og Bandaríkjamenn hafa verið í krossferð gegn veiðum í úthöfunum enda undir sterkum áhrifum frá græningjum. Norðmenn studdu tillöguna um bann og einnig Hafrannsóknastofnun sem þannig snérist gegn hagsmunum Íslendinga. Á fundi í London í september studdi EB ekki veiðibannið (!) og kom til atkvæðagreiðslu um tillöguna. Tillögunni var hafnað 6:4. Þeir sem voru á móti voru Kanadamenn, Kanar, Norðmenn og Íslendingar"!

 

Miklir menn erum við Hrólfur minn! 

Meira salt! - Enn hækkar í síldartunnunni

Í fyrra var um 1/3 síldarstofnsins sýktur og þó þurfti ráðherraleyfi til að hreinsa Vestmannaeyjarhöfn af deyjandi síld. Þá var síldin með dökka bletti í holdi svo það hefði þurft að handflokka flök í vinnslu. Ekki hefur ástandið lagast, þriðjungur er nú sagður sýktur. 
En kýrhausinn er ekki tómur; nú er síldin öll sögð hæf til manneldis, sýkingin sé ekki komin í holdið, hún sé bara í hjartanu.
Bíðum nú við. Hvar er sýkta, blettóta, síldin frá í fyrra? Læknaðist hún eða er hún öll dauð? Þá ætti stofninn að hafa minnkað sem því svarar, mínus vöxt og nýliðun. En hvað kemur út úr kýrhausnum?
Stofninn var ekki neitt minni í júni s.l. en hann var í fyrra og nýjasta mæling þeirra í kýrhausnum segir að hann hafi stækkað frá þeim tíma og það megi því veiða 40 þús tonn.
Henni hefur þá snjóað, ég fann nokkrar í garðinum í morgun.

(Kýrhausinn er fenginn að láni frá Ásgeiri Jakobssyni heitnum)

Heilagir pestargemlingar

Síldarbátur "fann" mikla síld í Breiðafirði við Stykkishólm, en þangað hefur hún safnast til vetursetu síðustu ár. Hafró sendi rannsóknarskipið Dröfn á staðinn til að kanna málið.
Ekki verður leyft að veiða fyrr en gengið hefur verið úr skugga um hve stór hluti stofnsins sé sýktur. Hugmyndafræði Hafró hefur byggst á að ekki skuli veitt úr stofninum sé hann mikið sýktur, væntanlega vegna þess að sýkingin drepi stofninn svo hann verði það lítill að hann þoli ekki veiði (?).

Nú hefur verið greint frá því að um 30% stofnsins hafi drepist vegna sýkingar. Talið er að 30% hrygningarstofnsins sé sýktur en hann er talinn vera 340 þús. tonn. Hafró "vill" að hann sé 300 þús tonn til að tryggja viðhald hans og því ákvarðist veiðar á því hvort pestin drepi hann niður fyrir þau mörk: Eru menn ekki alveg með "fulle fem"? Jakob Jakobsson síldarsérfræðingur hélt því fram við mig á sjöunda áratugnum að ekki skipti máli hve hrygningarstofn síldar væri stór. Hún hrygndi á botninn, hverju laginu ofan á annað og það væri aðeins efsta lagið sem lifði. Ekki veit ég til þess að þetta hefði verið hrakið. En þá vorum við að leita að síld og vildum veiða sem mest, en það er önnur saga.

Á að láta pestina grassera til að eyðileggja síldarstofninn? Er ekki nær að nýta þá dauðadæmdu? Þarf ekki að slátra pestargemlingunum til að koma í veg fyrir frekara smit?

Mæðiveikirollum var slátrað, riðuveikifé er umsvifalaust lógað, allt til að koma í veg fyrir frekara smit. Vitað er að aukinn þéttleiki eykur líkur á smiti og því ættu viðbrögðin að vera þau að minnka stofninn, og nýta það sem annars fellur af sjúkdómi. En Hafró er trú reiknilíkunum og hugsar ekki eina hugsun til enda.
Skv. nýjustu fréttum er sýkingarhlutfallið enn 30%. Smitið er sem sé enn að breiðast út. Lítum aðeins nánar á pestina og skoðum handbók fiskeldismanna:

Sýkillinn, Ichthyophonus hoferi, er fyrst og fremst í fiskum í sjó og eru flestar tegundir þeirra næmar, einkum síld. Ef eldisfiskar eru fóðraðir á hráfiski úr sjó er hætta á að smitið berist í ferskvatnsfiska.
Einkenni: Gulir, ljósir bólgublettir sjást í innri líffærum og vöðvum. Súr lykt af holdi. Einkennum getur svipað til þeirra sem orsakast af Renibacterium salmoninarum, Mycobacterium- og Exophiala tegundum.
Meðferð: Engin.
Forvarnir: ''Hvíla'' eldisker. Gæta skal þess að ala eldisfiska ekki á hráum sjávarfiski.

Þar höfum við það. Líkindi eru á að fiskar sem éta sýkta síld smitist og deyi. Þar má telja þorsk og lax. Laxamenn hafa velt því fyrir sér hvort skýra mætti óvenju mikinn dauða laxa í sjó með því að þeir hafi smitast við að éta rauðátu sem ber smitið, eða síld sem hefur étið sýkta rauðátu (sjá nánar hér).

Allt ber að sama brunni: Það er klárlega rangt að friða pestarfé.
Hvenær verða Hafrómenn teknir til bæna? Hvenær verða þeir settir í steininn?

 

 

 

  Mynd af sýktum laxi

Er hann kominn til Færeyja?

Skv. frétt "Dimmaletting í gær er rífandi þorskveiði við Færeyjar:

http://fiski.blog.is/blog/fiski/entry/962222/

Hefur þorskurinn tekið á rás norðureftir? Varla svona snögglega. Þorskur er nefnilega fremur staðbundinn.  Og þó, við Færeyjar getur hann nefnileg látið veiða sig, þar eru engin aflatakmörk þegar fiskur gefur sig til.

Hlýnun gæti aukið þorskgengd

Rífandi veiði í Færeyjum

Það fóru 83 tonn af þorski og mikið af öðrum tegundum um fiskmarkaðinn að Tóftum í Færeyjum í gær (7. okt.) skv. frétt úr "Dimmalætting". Alls voru seld 211 tonn af fiski fyrir 61 milljón ísl. króna.

Sl. mánudag (5. október) voru seld 172 tonn, þar af 70 tonn af þorski, á markaðinum fyrir rúmar 50 milljónir íslenskra króna. 42 tonn af ýsu seldust á um 10 milljónir.
Mikið hefur veiðst af keilu, 35 tonn fóru um markaðinn í gær. Af skötusel seldust 10 tonn, meðalverð 650 kr. kg.

                        -------
Haldið hefur verið fram að fiskur sé búinn við Færeyjar, hann hafi verið veiddur upp skv. mínum ráðum. Hvað segja þeir nú sem friða fiskinn en svelta fólkið?

Þetta myndi nú koma sér vel hér heima en við megum  veiða. Hafró vill bíða og geyma en fólkið sveltur.

Þegar fiskur gefur sig til þurfa Færeyingar ekki að draga af sér. Þeim er úthlutað veiðidögum og mega landa eins öllu sem þeir geta veitt.

  Slíkt er ekki hægt í íslenska kvótakerfinu. Þar verða menn yfirleitt að kaupa aflann af sægreifunum - óveiddan.

Skyndilokanadellan, hagsmunamál Hafró og Fiskistofu

Í mörg ár hafa verið lesnar tilkynningar eftir tíufréttir í útvarpi um þær skyndilokanir sem eru í gildi hverju sinni. Þetta er búið að standa svo lengi að mönnum þykir þetta tilheyra veðurfréttunum. Enginn gagnrýnir delluna.
Reglan, sem ræður hvort svæði er lokað er sú að mælist fjöldi fiska undir 55 cm 25% eða meira í afla er veiðislóð lokað í tvær vikur. Fyrsta október sl. voru 14 skyndilokanir í gildi og fjöldi lokana á árinu er kominn í 105. Lauslega reiknað eru því 4 svæði lokuð hvern einasta dag ársins.
Árangur þessara lokana til verndunar smáfisks svo hann fái að stækka er í besta falli enginn. Þá er ekki kostnaðar, sem liggur að baki þessara lokana, ferðalög, mælingar eftirlitsmanna, bakvaktagreiðslur til starfsmanna Hafró, auglýsingar í útvarpi o.s.frv. ekki tekinn með. Líffræðilega er líklegt að þær hafi gert meira tjón en gagn vegna þess að vöxtur þorsks hefur verið í lágmarki, auk þess sem þær hafa gert sjómönnum erfitt fyrir.
   Upphaflega var heimild til skyndilokana veitt Hafró svo stofnunin gæti brugðist hratt við væru togarar að ausa upp smáfiski, sem vart nýttist nema í bræðslu. Það tíðkast á árunum 55-65 að landa smáþorski í bræðslu. Man ég eftir því að togarinn Fylkir gerði mettúr á Þistilsfirði og var aflanum landað í Krossanes. Þetta þótti ekki tiltökumál - þorskafli var mikill þrátt fyrir (eða vegna) mikillar slátrunar smáfisks.
  Menn trúðu að með því að vernda smáþorsk myndi hann skila sér sem stórþorskur - seinna. Sú hefur ekki orðið raunin þau 25 ár sem þetta hefur verið tíðkað. Það er sannað mál að það verður að veiða smáfiskinn til jafns við þann stærri til að halda jafnvægi í stofninum, að smáfiski fjölgi ekki svo mjög að hann svelti og hindri fæðustreymi upp (til stærri fiska) í stofninn. Friðun smáfisks verður til þess að þorskurinn fer að éta undan sér. Þetta hefur heldur betur sýnt sig og kom fram í síminnkandi afla eftir því sem friðunartakið var hert.
   Fyrstu árin gilti svæðafriðun í viku en var síðan hert í tvær vikur. Svo fór að sjómenn voru hundeltir af mælingamönnum sem lokuðu svæðum þannig að þeir þurftu stöðugt að vera að flytja sig til. Þetta er svolítið ankanalegt; líklegast er að sjómenn leiti miða þar sem bestur er fiskurinn. Svo er lokað og þeir þurfa að leita nýrra miða, þar sem væntanlega er verri (smærri) fiskur. Þannig leiðir kerfið til þess að menn eru hraktir í stöðugt smærri fisk.
  Mér er minnistætt þegar Árni Mattísen sagði á fundi í nóvember 2001, en þá var mikið um skyndilokanir og skipin gátu eiginlega hvergi veitt, að þarna væri á ferðinni sterkur árgangur frá 1997, sem fljótlega yrði svo stór að ekki þyrfti lengur að loka. Það gerðist ekki, miðin héldu áfram að vera full af hægvaxta smáfiski.

 

Ég hef heimildir fyrir því að innan Hafró efist menn um gildi þessara lokana, en þeim er haldið áfram af launalegum ástæðum. Allan sólarhringinn, allt árið er fiskifræðingur á bakvakt til þess að loka ef Fiskistofumenn finna smáfisk í afla skipa og fær að sjálfssögðu laun fyrir. Þetta er því hreint hagsmunamál fyrir Hafró og Fiskistofu, en er þorskstofni og landsmönnum öllum öðrum til tjóns.

Hér að neðan er listi yfir þau svæði sem voru lokuð þann 1. október 2009. Athygli vekur að nær alltaf er lokað á línuveiðar sem ættu ekki að vera fiskstofnum til tjóns. Afli línubáta er þversnið af því sem er á slóðinni. Hafa menn virkilega ekki áhyggjur af því að fiskur sé orðinn almenn smár og hættur að vaxa?

Skyndilokun nr. 92. Bann við veiðum með fiskibotnvörpu í Skjálfandadýpi
Skyndilokun nr. 93. Bann við línuveiðum út af Grundarfirði
Skyndilokun nr. 94. Bann við línuveiðum út af Borgarfirði eystri
Skyndilokun nr. 95. Bann við línuveiðum á Breiðafirði
Skyndilokun nr. 96. Bann við línuveiðum út af Skor
Skyndilokun nr. 97. Bann við línuveiðum við Seley
Skyndilokun nr. 98. Bann við línuveiðum á Glettinganesgrunni
Skyndilokun nr. 99. Bann við línuveiðum út af Rit
Skyndilokun nr. 100. Bann við línuveiðum við Glettinganes
Skyndilokun nr. 101. Bann við línuveiðum út af Berufirði
Skyndilokun nr. 102. Bann við línuveiðum í Lænunum í Breiðafirði
Skyndilokun nr. 103. Bann við línuveiðum út af Breiðdalsvík
Skyndilokun nr. 104. Bann við línuveiðum í Seyðisfjarðardjúpi
Skyndilokun nr. 105. Bann við línuveiðum út af Siglunesi

 

Myndin sýnir lokunarsvæðið út af Grundarfirði. Árið 2005 rannsakaði ég vöxt fiska á einmitt þessu svæði og þá var mest af fiskinum undir 55 cm 4-8 ára, og um 1,5 kg að þyngd. Hættur að vaxa vegna fæðuskorts. Mér er ekki kunnugt um að sýnt hafi verið fram á að ástandið hafi breyst, - en samt er lokað! Hér er því hrein della, sem líkja má við hryðjuverk, á ferðinni .

Fréttablaðið: Þorskurinn í góðri uppsveiflu

Ummæli mín í Fréttablaðinu 11. september: 

Jón Kristjánsson fiskifræðingur furðar sig á málflutningi Hjalta í Jakobsstovu, forstjóra færeysku hafrannsóknastofnunarinnar, á ráðstefnu um fiskveiðistjórnun sem Hagfræðistofnun Háskóla Ísland gekkst fyrir í liðinni viku. Á ráðstefnunni, sem Jón kallar sjálfstyrkingarráðstefnu kvótasinna, hélt Hjalti því fram að sóknarmarkskerfi þeirra Færeyinga hafi reynst illa og sérstaklega sæist það á bágu ástandi mikilvægra nytjastofna, ekki síst þorsks.
Jón hefur aflað gagna úr togararalli þeirra Færeyinga þar sem skýrt kemur fram í bráðabirgðaskýrslu að þorskstofninn sé þvert á móti í uppsveiflu og ungfiskur sé að ryðjast inn í stofninn. Nýliðun sé því afar góð, þvert á það sem Hjalti heldur fram.
"Hjalti hefur verið í andstöðu við sóknarmarkskerfið og kannski vegna þess að ekki hefur verið farið að ráðgjöf hans um mikinn niðurskurð", segir Jón. "Hafró í Fæeyjum gefur alltaf ráðgjöf eins og þeir væru í kvótakerfi en ekki í blönduðum botnfiskveiðum, eða veiðiráðgjöf fyrir hverja tegund fyrir sig. Þeir eru pirraðir vegna þess að þeim hefur ekki verið hlýtt og hrakfallaspár þeirra þar með afsannaðar. Lægðin í þorskinum var fyrirséð 2003 og var vegna hungurs en ekki ofveiði því það getur ekki farið saman. Einungis var tímaspursmál hvenær þorskurinn braggaðist og nú er hann á uppleið úr litlum hrygningarstofni, eins og áratuga reynsla er fyrir."

Gleðitíðindi frá Færeyjum, þorskurinn á uppleið!

Færeyingar voru að koma úr ralli. Ekki er sama leyndin yfir færeyska rallinu og því íslenska því haustrallinu lauk 23. ágúst og bráðabirgðaskýrslan kom samstundis.
Niðurstaðan fyrir þorsk er sú að stofninn er á uppleið og ungfiskur er að ryðjast inn í stofninn (blússandi nýliðun).

"Fyri tosk hevur lítið verið at fingið síðani 2003, og serliga árini 2006-2008 var lítið at fáa. 
Men í ár bragdaði aftur, og kom veiðan upp aftur á støðið í 2005. Enn er stovnurin tó ikki væl fyri, men tað gleðiliga er, at tilgongdin sær út til at vera munandi batnað". 

Þessi færeyska ætti að skiljast hverjum sem er. Vísitalan er byggð á afla í kílóum og aukningin hlýtur að vera í ungfiski, þannig að niðurstaðan er miklu betri en hún var 2005. Ég hafði samband við Hafró í Færeyjum og bað um stærðardreifingu en fékk þau svör að hún væri enn ekki tilbúin en ég fengi hana snimmendis þegar það yrði. Aldrei vandi að fá upplýsingar frá þeim. Þessar niðurstöður eru gleðilegar því undanfarið hefur ofveiði verið kennt um slakt ástand þorsksins. Hrygningarstofninn hefur verið í lágmarki en nú gefur hann vel af sér, eins og alltaf þegar hann er lítill. Þá er orðið "mál" fyrir fjölgun.

Ég var á ráðstefnu fyrir helgina, sjálfstyrkingarráðstefnu kvótasinna, sem haldin var af Hagfræðistofnun Háskóla Íslands. Ég fór til að hlusta á Hjalta í Jakobsstovu, sem er forstjóri Hafró í Færeyjum en hann er með ofveiði á heilanum. Hann var neikvæður í sínum fyrirlestri, of mikil sókn of góð skip of duglegir sjómenn hafa að hans sögn ofveitt miðin. 
Í kaffihléinu viku sér að mér menn, blimskökkuðu á mig augunum og spurðu hvort ég hefði ekki verið að ráðleggja Færeyingum (um að veiða of mikið). Annar var Ragnar Árnason kvótaboði, hinn var frá LÍÚ. Ekki fór milli mála að hverju þeir voru að hæðast. Þá sagði mér kunningi að Hjalti hefði sagt við sig prívat að þorskurinn væri á uppleið, lagt fingurinn á munninn og sagt að ekki mætti tala um það. 

Rúsínan í pylsuendanum:

Hún er sú að Færeyingar hafa ekki notað 25% af úthlutuðum veiðidögum þetta fiskveiðiár! Veiði hefur verð slök, fiskverð í lágmarki og olíuverð hefur verið hátt. Ekki hefur borgað sig að gera út svo segja má að fiskurinn hafi verndað sig sjálfur; þegar ekki borgar sig að róa, draga menn saman. Því má segja að ekki sé nauðsynlegt að stjórna sókninni (veiðunum), er sjálfgert.
Gallinn við dagakerfið, þar sem dagar á sjó eru takmarkaðir er að þeir eru of fáir þegar stofnar eru í uppsveiflu og virkilega þarf að veiða, þannig tapast verðmæti. Ofveiði er ekki til, fiskurinn verndar sig sjálfur: Ef lítið fæst borgar sig ekki að róa og litlir hrygningarstofnar gefa mest af sér því að þá er "mál", það er pláss fyrir ungviði. 
Er ekki kominn tími til að tengja?

Codsave, stærra en Icesave?

Íslenskum útgerðar- og sjómönnum var talin trú um að með því að leggja óveiddan þorsk inn í banka, Selvogsbanka, Hornbanka og Kjölsenbanka, myndi hann renta sig meira en ef hann væri seldur strax.

Lofað var að fiskibankarnir myndu skila 500 þús. tonna jafnstöðuafla þorsks um ókomna tíð.
Mönnum var talin trú um að fengi þorskurinn að vaxa aðeins lengur ykist afraksturinn, auk þess sem stærri hrygningarstofn væri trygging fyrir góðri afkomu til langs tíma litið. Þjóðin beit á agnið eins og lífvana þorskur.

En fátt hefur mistekist eins harapallega og þessi "fjárfesting": Það munar um 6 milljónum tonna á loforðinu og raunveruleikanum frá 1983.

Sé reiknað með gjaldeyrisverðmæti 500 kr/kg leggur tapið, neikvæðir vextir, sig á um 3 þúsund milljarða króna, sem er hressilega betur en Icesave skuldin. 
Því má segja að ráðgjafastofnunin Hafró, sé dýrasta stofnun

landsins og hafi valdið þjóðarbúinu meira tapi en allt bankahrunið. En snillingarnir á Hafró starfa áfram í umboði ríkisins og leggja nú til enn meiri sparnað. Makríllinn skal lagður inn í ávöxtunarbanka náttúrunnar, svo og síldin, ýsan, ufsinn, kolinn og steinbíturinn að ógleymdum skötuselnum.

Athygli vekur að hvorki Hafó né Fiskistofa þurfa að sæta niðurskurði í kreppunni, enda mjög upteknir við að byggja upp fiskistofna, - þó ekki sjáist byggingarkranarnir.

Aldarfjórðungs snarvitlaus ráðgjöf, hversu lengi skal þetta halda áfram? Hvenær kemur einhver sem segir stopp?

Fiskgengd orðin vandamál í mesta fisklandi heimsins?

Síldveiðiskip flýja undan makríl vegna þess að sjávarútvegsráðherra setti einhliða hámarkskvóta til að þóknast EB og Norðmönnum, væntanlegum lánveitendum. Ekki var þessum kvóta úthlutað á skip svo menn fóru að djöflast við að veiða í gúanó til afla sér "veiðireynslu".
Makríll er kallaður flökkustofn, en er ekkert að flakka, heldur er hann kominn hingað úr Norðursjó til að éta úr okkar kálgarði, vegna þess að lítið er um fóður í Norðursjó vegna ofbeitar (vanveiði).
Við sömdum við Norðmenn um síldina en nú er hún komin aftur á okkar mið. Eftir á að hyggja virðist það hafa verið rétt, því íslenska Hafró er búin að banna veiðar úr allt of stórum íslenskum síldarstofni, sjúkum í þokkabót. Sníkillinn fær síldin úr rauðátu, en hann sýkir einnig í fleiri fisktegundir. Grunur er að hann valdi dauða laxa í hafinu, en hann berst annað hvort beint með því að seiðin éta rauðátu, eða óbeint, þegar laxinn étur sýkta fiska t.d. síld. Þannig mætti hugsa sér að þorskur sýktist við át á smitaðri síld.
Hætta á sýkingu vex með þéttleika fiskstofna og má leiða líkur á að þegar fiskstofnar verða of stórir sé þetta ein aðferð náttúrunnar til að grípa í taumana.
Mikið er af þorski á grunnslóð sem ekki er veiddur vegna þess að hann er lítill og ljótur. Velja menn besta fiskinn úr en henda þeim smáu sem mest nauðsyn er að veiða. Horþorskur heldur sig m.a. í ósum laxveiðiáa og er væntanlega að bíða eftir laxaseiðum á leið til hafs.
Skötuselur hefur verið til mikilla vandræða fyrir grásleppukalla. Hann er í kvóta, sennilega í útrýmingarhættu, í miklu magni kring um allt land. Hann flækir netin og kallarnir verða að henda honum, annars sektir eða fangelsi.
Lax er veiðimönnum víða til vandræða. Þeir eru víðast skikkaðir til að henda (sleppa) honum lifandi og brjóta með því dýraverndunarlög í hvert sinn. Það er nefnilega lögbrot að kvelja dýr sér til skemmtunar. Þetta er nú bannað í Sviss og Þýskalandi. Skv. lögunum skal aflífa veiðidýr svo skjótt sem auðið er.
Fimm rannsóknaskip eru nú kostuð af skattborgurum til að reyna að "mæla" magn makríls í kring um landið. En það má ekki veiða hann! Verið er að reyna að skapa samningsaðstöðu að sagt er. Má bara eyða peningum í þessu landi?