Skyndilokanadellan, hagsmunamál Hafró og Fiskistofu

Í mörg ár hafa verið lesnar tilkynningar eftir tíufréttir í útvarpi um þær skyndilokanir sem eru í gildi hverju sinni. Þetta er búið að standa svo lengi að mönnum þykir þetta tilheyra veðurfréttunum. Enginn gagnrýnir delluna.
Reglan, sem ræður hvort svæði er lokað er sú að mælist fjöldi fiska undir 55 cm 25% eða meira í afla er veiðislóð lokað í tvær vikur. Fyrsta október sl. voru 14 skyndilokanir í gildi og fjöldi lokana á árinu er kominn í 105. Lauslega reiknað eru því 4 svæði lokuð hvern einasta dag ársins.
Árangur þessara lokana til verndunar smáfisks svo hann fái að stækka er í besta falli enginn. Þá er ekki kostnaðar, sem liggur að baki þessara lokana, ferðalög, mælingar eftirlitsmanna, bakvaktagreiðslur til starfsmanna Hafró, auglýsingar í útvarpi o.s.frv. ekki tekinn með. Líffræðilega er líklegt að þær hafi gert meira tjón en gagn vegna þess að vöxtur þorsks hefur verið í lágmarki, auk þess sem þær hafa gert sjómönnum erfitt fyrir.
   Upphaflega var heimild til skyndilokana veitt Hafró svo stofnunin gæti brugðist hratt við væru togarar að ausa upp smáfiski, sem vart nýttist nema í bræðslu. Það tíðkast á árunum 55-65 að landa smáþorski í bræðslu. Man ég eftir því að togarinn Fylkir gerði mettúr á Þistilsfirði og var aflanum landað í Krossanes. Þetta þótti ekki tiltökumál - þorskafli var mikill þrátt fyrir (eða vegna) mikillar slátrunar smáfisks.
  Menn trúðu að með því að vernda smáþorsk myndi hann skila sér sem stórþorskur - seinna. Sú hefur ekki orðið raunin þau 25 ár sem þetta hefur verið tíðkað. Það er sannað mál að það verður að veiða smáfiskinn til jafns við þann stærri til að halda jafnvægi í stofninum, að smáfiski fjölgi ekki svo mjög að hann svelti og hindri fæðustreymi upp (til stærri fiska) í stofninn. Friðun smáfisks verður til þess að þorskurinn fer að éta undan sér. Þetta hefur heldur betur sýnt sig og kom fram í síminnkandi afla eftir því sem friðunartakið var hert.
   Fyrstu árin gilti svæðafriðun í viku en var síðan hert í tvær vikur. Svo fór að sjómenn voru hundeltir af mælingamönnum sem lokuðu svæðum þannig að þeir þurftu stöðugt að vera að flytja sig til. Þetta er svolítið ankanalegt; líklegast er að sjómenn leiti miða þar sem bestur er fiskurinn. Svo er lokað og þeir þurfa að leita nýrra miða, þar sem væntanlega er verri (smærri) fiskur. Þannig leiðir kerfið til þess að menn eru hraktir í stöðugt smærri fisk.
  Mér er minnistætt þegar Árni Mattísen sagði á fundi í nóvember 2001, en þá var mikið um skyndilokanir og skipin gátu eiginlega hvergi veitt, að þarna væri á ferðinni sterkur árgangur frá 1997, sem fljótlega yrði svo stór að ekki þyrfti lengur að loka. Það gerðist ekki, miðin héldu áfram að vera full af hægvaxta smáfiski.

 

Ég hef heimildir fyrir því að innan Hafró efist menn um gildi þessara lokana, en þeim er haldið áfram af launalegum ástæðum. Allan sólarhringinn, allt árið er fiskifræðingur á bakvakt til þess að loka ef Fiskistofumenn finna smáfisk í afla skipa og fær að sjálfssögðu laun fyrir. Þetta er því hreint hagsmunamál fyrir Hafró og Fiskistofu, en er þorskstofni og landsmönnum öllum öðrum til tjóns.

Hér að neðan er listi yfir þau svæði sem voru lokuð þann 1. október 2009. Athygli vekur að nær alltaf er lokað á línuveiðar sem ættu ekki að vera fiskstofnum til tjóns. Afli línubáta er þversnið af því sem er á slóðinni. Hafa menn virkilega ekki áhyggjur af því að fiskur sé orðinn almenn smár og hættur að vaxa?

Skyndilokun nr. 92. Bann við veiðum með fiskibotnvörpu í Skjálfandadýpi
Skyndilokun nr. 93. Bann við línuveiðum út af Grundarfirði
Skyndilokun nr. 94. Bann við línuveiðum út af Borgarfirði eystri
Skyndilokun nr. 95. Bann við línuveiðum á Breiðafirði
Skyndilokun nr. 96. Bann við línuveiðum út af Skor
Skyndilokun nr. 97. Bann við línuveiðum við Seley
Skyndilokun nr. 98. Bann við línuveiðum á Glettinganesgrunni
Skyndilokun nr. 99. Bann við línuveiðum út af Rit
Skyndilokun nr. 100. Bann við línuveiðum við Glettinganes
Skyndilokun nr. 101. Bann við línuveiðum út af Berufirði
Skyndilokun nr. 102. Bann við línuveiðum í Lænunum í Breiðafirði
Skyndilokun nr. 103. Bann við línuveiðum út af Breiðdalsvík
Skyndilokun nr. 104. Bann við línuveiðum í Seyðisfjarðardjúpi
Skyndilokun nr. 105. Bann við línuveiðum út af Siglunesi

 

Myndin sýnir lokunarsvæðið út af Grundarfirði. Árið 2005 rannsakaði ég vöxt fiska á einmitt þessu svæði og þá var mest af fiskinum undir 55 cm 4-8 ára, og um 1,5 kg að þyngd. Hættur að vaxa vegna fæðuskorts. Mér er ekki kunnugt um að sýnt hafi verið fram á að ástandið hafi breyst, - en samt er lokað! Hér er því hrein della, sem líkja má við hryðjuverk, á ferðinni .

Athugasemdir

[L.i.ú., 3.10.2009 kl. 18:28]

Sæll Jón. Þetta er fín færsla og þörf. Mér varð oft hugsað til þessa skrípaleiks í sumar. Fljótagrunni var lokað fyrir handfæraveiðum, væntanlega til þess að þorskstofninn yrði enn sterkari á næsta ári.

Engum heilvita manni dettur í hug að það breyti nokkrum hlut hvort strandveiðibátar fái að draga sín 800kg á dag á Fljótagrunni eða annarsstaðar. En svo til að kóróna fíflaganginn þá sýndi sig að fræðingarnir vissu ekki einu sinni hvar Fljótagrunnið endar, miklu stærra svæði lokað.

Gott að fá útskýringu á því hvernig stendur á þessum fíflagangi. Það hlaut að vera einhver svona órökrétt ástæða því ekki gat hún verið rökrétt.

Þessar lokanir á Breiðafirði eru líka sér kapítuli. 5-8 ára fiskur 1,5 kg að þyngd ætti að hringja öllum viðvörunarbjöllum. Þetta minnir óþæginlega á Miklabanka fyrir 20 árum síðan.

[Pálmi Gunnarsson, 3.10.2009 kl. 19:29]

Heimskan er eins og eilífiðin var einhverntímann sagt  -  en hvernig væri að langloka Hafró ...

[Árni Gunnarsson, 3.10.2009 kl. 22:21]

Leigjum túnin drengir og fjölgum svo fénu. Hvernig stendur á því að það stækkar ekkert heilinn í þessu Hafró liði?