Á að fara að tillögum Hafró ? - Sagan endurtekur sig!

Árið 1993 lagði Hafró til að þorskaflinn yrði skorinn niður í 150 þús tonn. Þá var til vikublað sem hét "Pressan" og blaðið leitaði álits nokkurra manna á tillögunum. Fróðlegt er að skoða svörin í ljósi þess sem hefur gerst á þessum 15 árum sem liðin eru, en þorskstofninn er búinn að vera í gjörgæslu allan tímann og ekki rættust loforðin frá 1993.  Þess má geta að sömu tillögur um niðurskurð voru settar fram vorið 2007 - hvernig verða næstu 15 ár.

- ÁLIT -  (Pressan 3. júní 1993)

Hafrannsóknastofnun hefur lagt til að þorskkvótinn verði lækkaður niður í 150 þúsund tonn. Slíkur níðurskurður hefur miklar afleiðingar fyrir allt þjóðarbúið. Á að fara eftir þessum tillögum stofnunarinnar eða hætta á að veiða meira?

Á að fara að tillögum Hafró?

Halldór Ásgrímsson þingmaður: "Ég er þeirrar skoðunar að það sé ekkert annað að gera. Stofninn virðist vera í slæmu ásigkomulagi og veruleg hætta á því að hrun verði í þorskstofninum. Slíka áhættu getum við ekki tekið og ég tel að það verði að fara mjög varlega í þessum efnum. Það kemur mjög hart niður á öllu þjóðfélaginu en hitt myndi koma miklu harðar við þjóðfélagið í framtíðinni."

Jón Kristjánsson fiskifræðingur: "Nei. En málið snýst ekki bara um hvort eigi að veiða tonninu meira eða minna. Það verður að breyta sóknarmynstrinu. Eftir að trollmöskvinn var stækkaður 1976 og farið að vernda smáfisk sérstaklega hefur allt verið á niðurleið. En tillögur Hafró um mikinn niðurskurð 1975

og 1983 voru hunsaðar af þáverandi- sjávarútvegsráðherrum og þá gengu svipaðar hrakspár og nú alls ekki eftir. Síðustu ár hafa stjórnvöld hins vegar farið eftir hræðslustefnunni og meðal annars vegna þess að stofnstærðarmatið er tengt afla reiknast stofninn sífellt minni, nokkuð sem kallar á enn meiri friðun. Það, að stundum hefur gengið illa að ná úthlutuðum afla, bendir til þess að stofninn hafi verið á niðurleið undanfarin ár. Ekki vegna þess að veitt hafi verið of mikið úr honum, heldur vegna þess að veitt hefur verið skakkt. Of mikil áhersla hefur verið lögð á aflasamdrátt og friðun smáfisks. Nú verðum við að gjöra svo vel að fara að veiða okkur út úr vandanum: minnka möskvann og gefa sóknina frjálsa eins og við gerðum áratugum saman. Ef stofninn þolir það ekki, þá erum við hvort sem er búin að vera sem fiskveiðiþjóð. Fiskfriðun er alls ekki ráðið í stöðunni eins og hún er."

Vilhjálmur Egilsson þingmaður: "Já, ég tel að það eigi að hafa þessar tillögur fyrst og fremst til hliðsjónar. Að sjálfsögðu óttast ég afleiðingarnar en ég óttast afleiðingarnar ennþá frekar ef ekki er farið eftir tillögunum. Það yrðu ennþá verri afleiðingar. Þetta er ekki spurning um hvort hagkerfið þolir þetta eða þolir þetta ekki, heldur er þetta spurning um hvort það þolir það betur núna eða seinna. Ég held að skellurinn sem við tökum núna sé minni en skellurinn sem við myndum taka seinna ef ekki yrði farið eftir þessum tillögum. Þjóð sem lifir á þorski hlýtur að finna fyrir því þegar þorskstofninn hrynur."

Ásgeir Guðbjartsson skipstjóri: "Nei, ég get nú ekki samþykkt að það eigi að fara eftir tillögum Hafrannsóknastofnunar. Náttúran spilar það stórt hlutverk í þessu dæmi. Þetta væri ósköp einfalt mál ef það þyrfti bara að friða fiskinn og ekkert annað. Þeir mega ekki halda að þeir geti ræktað upp þorsk þó að þeir minnki þorskveiðarnar um 30-40 þúsund tonn. Það er alltaf verið að minnka þetta ár frá ári og afraksturinn versnar og versnar. Það er enginn árangur af friðuninni því að náttúruleg skilyrði í sjónum eru slæm og stofninn hefur ekkert náð sér upp. Það hefur verið kvóti í tíu ár og aflinn minnkar alltaf og minnkar. en þetta getur auðvitað komið fljótt, það er ekki það." 

Þorsteinn Már Baldvinsson, framkvæmdastjóri Samherja: "Já. Ég held að það sé ekki neinn sem veit neitt betur en þeir á Hafrannsóknastofnun. Við höfum séð hvað hefur gerst í nágrannalöndunum í kringum okkur og mér finnst ekki réttlætanlegt að taka þá áhættu, fyrir okkur Íslendinga, að fara ekki eftir þessum ráðum. Ísland án þorsks myndi þýða dapurt líf. Spurningin er ekki hvort við ráðum við svona mikinn aflasamdrátt heldur hvort við ráðum við Ísland án þorsks. Mitt fyrirtæki byggir afkomu sína fyrst og fremst á þessum þorski og að sjálfsögðu væri æskilegt að fá að veiða miklu meira. En við höfum ekki leyfi til að taka þá áhættu." 

 

 

Þessi mynd sýnir  aflaráðgjöf og raunafla 1978-2008. Pressugreinin var skrifuð 1993. Þorsteinn Pálsson fór eftir ráðgjöfinni en það gerðist ekkert. Ráðgjöf smá- hækkaði fram til 1999 og menn töluðu fjálglega um að nú hefði "uppbyggingin tekist. En það var öðru nær, stofninn féll úr hor og ofmatið fræga var notað sem skýring.

Athugasemdir

[Hallgrímur Guðmundsson, 21.4.2008 kl. 00:01]

Það er vægast sagt undarleg þessi blindni á störf Hafró. Hvað á þessi hjörð að komast langt? Síðan kemur næsta útskýring á þessu árangursleysi "umhverfisstreita" það var notað við Kanada.

[Jón Kristjánsson, 21.4.2008 kl. 19:43]

Takk Halli

Alveg makalaust hvað þeir fá að halda áfram lengi í sömu dellunni. Stjórnmálaskussar segja: Við höfum ekki annað betra ("best available science").

Ma ma ma...  

[Atli Hermannsson., 22.4.2008 kl. 22:05]

Hafró heldur sig enn við þá bábilju að það sé hægt að rækta fisk í sjó líkt og hænsnfugl í húsi. En eins og Geiri á Gugginni benti á af fenginni reynslu þá er það bara einfaldlega ekki hægt. En það sem Hafró mætti hafa til hliðsjónar úr hænsnaræktinni, er að hæna sem verpir bara einu eggi á dag étur jafn mikið og sú sem verpir tveimur eggjum. Þá er kjúlli litli fjarlægður úr húsinu og gerður höfðinu styttri um það leyti er hann nálgast kynþroska og hefur tekið út sinn vöxt...Það er gert svo hann éti ekki frá þeim sem nýta fóðrið betur til vaxtar.... Ferlega flókin vísindi... allavega fyrir Hafró að skilja.