Fæðuskortur sjófugla, hvers vegna má ekki ræða orsakirnar?

Klausan hér er brot úr viðtali við fuglafræðing, sem birtist í Mogga 7. september sl. Eftir að hafa rennt yfir viðtalið sendi ég honum póst og spurði: 

Hefur enginn, sem fæst við fugla tengt fæðuskortinn við vanveiði á fiski? Fuglafræðingar rekja ungadauða til fæðuskorts; Það vantar sandsíli, eitthvað hefur komið fyrir sandsílið, sílið flutt sig vegna hlýnunar sjávar, o.s. frv. Engan hef ég setja fram vitræna skýringu á því hvers vegna sé nú minna um sandsíli. Enginn ræðir um fiskana, þorsk, ufsa og ýsu t.d., sem eru keppendur sjófugla um fæðu og eru miklu öflugri veiðmenn en þeir auk þess sem þeir eru margfalt fleiri. Ég skrifaði um þetta smá blogg. Auk þess hef ég tekið saman greinarbúta sem ég hef skrifað á ýmsum tímum og sett þá hér.

Fuglafræðingurinn svaraði um hæl:

Þakka þér fyrir sendinguna. Allt liggur undir ætli menn að útskýra ástand og afkomu fuglastofna. Það hafa bara ekki verið unnar almennilegar analýsur á samspili fugla og fisks. Reyndar eru ekki allir sjóstofnar samstíga, sumir á niðurleið, aðrir uppleið. Ef með vanveiði þú meinar að fiskstofnar eru á uppleið þegar fuglar eru á niðurleið, þá hljóta fiskstofnar með sömu rökum hafa verið á niðurleið á árunum 1950-2000 þegar fuglastofnar eru í mikilli aukningu. Sampilið er auðvitað ekki svo einfalt. Þá er nauðsynlegt að skoða ástandið í NA-Atlantshafi í heild en sumir sjófuglastofnar hafa verið mikið til á sömu vegferð á öllu svæðinu þó tímasetningar hafi verið mismunandi.

Ég sendi honum svar:

"Ef með vanveiði þú meinar að fiskstofnar eru á uppleið þegar fuglar eru á niðurleið, þá hljóta fiskstofnar með sömu rökum hafa verið á niðurleið á árunum 1950-2000 þegar fuglastofnar eru í mikilli aukningu" , segir þú.

Ég á ekki við þetta en rétt er að benda á að frá 1950- ca.1990 er veiðiálag mjög mikið, sérstaklega var veitt mikið af smáfiski til 1977 og vöxtur þorsks almennt góður. Kemur þetta ekki heim við fjölgun fugla? Fiskinum var haldið niðri með veiðum og hann ofbeitti ekki miðin.

Með vanveiði á ég við það að þegar fiskar svelta getur það verið vegna vanveiði vegna þess að þeir ofbeita fæðubúrið. Eina ráðið við því er að veiða meira.

Veiðiálag, sérstaklega á smáfisks er mjög lágt vegna sk. uppbyggingarstefnu og sennileg þess vegna hefur vöxtur þorsks verið í lágmarki í mörg ár, fiskar sem ég rannsakði í Breiðafirði 2005 uxu ekki (staðnaður vöxtur), 4-8 ára fiskar voru svipað stórir um 1,5 kg.

Mjög stór ýsuárgangur, þar sem einstaklingarnir vaxa hægt, hefur verið á ferðinni undanfarandi ár, en ýsan tekur hrogn og lirfur sandsílis niðri í sandinum, uppi í sjó taka hinir við.

Þekkt er að fiskstofnar éti upp allt og skilji eftir eyðimörk, sbr. Barentshafið 1989 þegar 70% langvíunnar féll úr hungri.

Hér enduðu samskiptin, hann svaraði mér ekki aftur, sennilega enginn áhugi á að kynna sér baráttuna undir yfirborði sjávar.

Nú hefur umhverfisráðherra skipað nefnd "vegna alvarlegrar stöðu svartfuglastofna".
Enginn fiskifræðingur er í nefndinni enda má alls ekki ræða að nytjastofnar gætu átt þarna hlut að máli. Það væri slæmt fyrir friðunar- fiskveiðistjórnina og gæti ruggað kvótakerfinu ef í ljós kæmi að það þyrfti að veiða meiri þorsk.  

 

Athugasemdir

[Þórir Kjartansson, 21.9.2011 kl. 20:57]

Auðvitað hefði fyrsti maðurinn inn í þessa nefnd átt að vera fiskifræðingur. Þetta snýst um þessa stóru spurningu; hvers vegna er sandsílið nánast horfið og er það eitthvað í mannlegu valdi að breyta einhverju þar um.  Ég held að svo sé og er sammála þér Jón í því að það ætti að stórauka veiðar á þeim fiskistofnum sem keppa við fuglana um ætið og til að flýta enn fyrir því að laga þetta ófremdarástand ætti líka að  hætta loðnuveiðum.

[Jón Kristjánsson, 21.9.2011 kl. 22:22]

Þórir

Það sem er merkilegast er að menn vilja ekki ræða þessa hluti. Þess vegna er enginn fiskifræðingur, eða annar óþægilegur aðili  tilnefndur í hópinn.

Fræðingar Hafró eru svo eiginhagsmunatengdir að þeir eru ónothæfir. Ég spyr nú bara, af hverju talar enginn við mig?

[Snorri Hansson, 22.9.2011 kl. 15:24]

Ég hef mikið velt vöngum hvað orðið hafi af sílinu og komist að sömu niðurstöðu og þið.

Við verðum að vita meira hvernig mál þróast í hafinu. Það að fiskitegund á í erfiðleikum án þess að við komum þar nálægt getur verið stóralvarlegt mál. Ekki aðeins fyrir fugla.

[Árni Gunnarsson, 22.9.2011 kl. 21:52]

Einhvern tímann hefur nú verið efnt til málþings vísinda- og áhugamanna um vistkerfi hafsins af minna tilefni. Þá ekki síst þegar vitað er um háværa einstaklinga sem ítrekað halda því fram að vanveiddir stofnar (ungfiskur) afræni nytjastofna í kapphlaupi um ætið.

Enginn getur lengur mótmælt því að það er bullandi pólitík í þessu dæmi.

[Haraldur Baldursson, 23.9.2011 kl. 09:21]

Í svari Ævars má strax gæta fyrirfram-fundna niðurstöðu. Það er synd að vel lærður maður eins og Ævar útiloki (nánast) möguleika sem hann segir að hafi ekki verið "analýserað".

Hjá sumum verður jörðin alltaf flöt.