Loðnuraunir

Á að friða loðnu svo þorskurinn hafi meira að éta? - Svarið er nei.
Sífellt er talað um að friða þurfi loðnu til þess að þorskurinn fái meira að éta, en hann er nú með horaðasta móti, þyngd eftir aldri í sögulegu lágmarki að sögn Hafró. Þetta tal, um að friða loðnu í þágu þorsksins, byggist á vanþekkingu og skorti á rökrænni hugsun.

Loðna - þorskur?
1000 kg óveidd loðna x 0.6 (nýting) x 1/10 (fóðurstuðull) x 0.25 (aflaregla) x 0.8 ( slægður fiskur) = 12 kg seljanlegur þorskur.
Hlutfallið loðna/ þorskur, miðað við þessar forsendur, er um 100, því þarf þorskur að vera 100 sinnum verðmætari en loðna til að aðgerðin beri sig. Víðs fjarri er að svo sé.

Fóðrun og veiðitilraunir í vötnum
Þegar ég var að mæla með því að silungsvötn, sem voru full af smáum og horuðum fiski væru grisjuð, til að auka þrif og vöxt fiskanna, fékk ég gjarnan þá spurningu hvort ekki væri vænlegra að gefa fiskunum meira að éta með aðkeyptu fóðri í stað þess að veiða og fækka þeim. Svarið við þeirri spurningu var að það yrði aðeins til þess að FLEIRI yrðu svangir. Enda verið marg- sýnt fram á það með tilraunum að slík aðferð gengi ekki. Eina ráðið væri að auka veiðar á smáum fiski. Auk þess hefði verið sýnt með tilraunum að miklu meiri afli fengist úr vatni ef veiðunum væri stýrt í smáfisk fremur en stóran fisk.
Við nánari skoðun er þetta rökrétt: Stærstu fiskarnir í hverjum stofni eru mjög fáir og með því að veiða aðeins þá fæst nær enginn afli miðað við stofnstærð. Þegar slíkri nýtingu var beitt gerðist einnig annað sem menn áttu ekki von á: Fiskur í viðkomandi vatni fór almennt smækkandi svo stöðugt þurfti að minnka möskvann til að fá eitthvað. Jafnframt fór nýliðun vaxandi og smáfiski fjölgaði. Þetta endaði svo með því að vatnið varð fullt af horuðum tittum.
Þróunin varð alltaf sú sama í öllum vötnum; ef markvisst var sótt í stóran fisk jókst nýliðun sem leiddi til offjölgunar, vatnið fylltist af smáum horuðum fiski en stofninn minnkaði í þyngd, vegna þess að þessir allt of mörgu munnar gengu of nærri fæðudýrunum. Fæðuframleiðslan minnkaði því fæðudýrin voru ofbeitt.
Fyrst var ofveiði kennt um; afli hafði jú sífellt farið minnkandi, síðar komust menn að því sanna við að leggja smáriðin net, stofninn hafði ekki verið veiddur um of í venjulegum skilningi heldur hafði rangt sóknarmynstur, að stýra sókn í stærsta fiskinn, leitt til smáfisks og hungurástands.
Það sýndi sig að hægt var að laga þetta með því að grisja smáfiskinn. Þá var unnt, ef hægt var að veiða nógu mikið, að snúa þróunninni við.

Erfðafræðin
Eitt sinn héldu menn að erfðafræðinni væri um að kenna, fiskurinn væri orðinn úrkynjaður, en það reyndist ekki rétt því vöxtur lagaðist þegar veiðimynstri og veiðiálagi var breytt. Ættu menn að leggja niður slíkt tal um þorsk á Íslandsmiðum.

Hver er munurinn á ofveiddum og vanveiddum fiskstofni?

Hafró telur að þorskstofninn sé ofveiddur. Miðað við þau gögn sem stofnunin leggur fram er ég þeirrar skoðunar að hann sé vanveiddur. Hver er munurinn á stofneinkennum við þessar öndverðu aðstæður?
    Ofveiddur fiskstofn:
Stofninn er fáliðaður vegna þess að tekið hefur verið of mikið af honum. Einstaklingarnir eru ungir og hraðvaxta því fæðan er umfram eftirspurn. Fiskarnir eru það fáir í hlutfalli við fæðuframboðið að þeir ná ekki að nýta fæðuna til fulls og hún fer til spillis. Vegna þess að fiskurinn vex hratt bíður hann með kynþroska þar til hann er orðinn mjög stór. Einstaklingarnir eru að mestu lausir við sníkjudýr og fiskurinn lítur vel úr. Holdafar er gott.
    Vanveiddur fiskstofn:
Stofninn getur einnig verið fáliðaður en einstaklingarnir eru hægvaxta og horaðir vegna þess að stofninn er hlutfallslega of stór fyrir fæðuframboðið. Einstaklingarnir eru smáir, en gamlir og hægvaxta. Fiskurinn verður kynþroska smár vegna þess að hann hefur ekki nægan mat til að verða stór og hrygningin er orkufrek. Stofninn bætir litlu við sig í þyngd því orkan úr fæðunni fer í að leita að mat. Þá er oft mikið af ormi og öðrum sníkjudýrum í fiskinum. Fiskurinn lítur illa úr og er í lélegum holdum, horaður og lifrarlítill.
Hafró segir nú að það vanti stóran fisk, vöxtur, þyngd eftir aldri, sé í sögulegu lámarki, það vanti fæðu, loðnu og sandsíli, og þorskstofninn sé ofveiddur. Þess vegna þurfi að friða hann.
     Hér er um að ræða fádæma skort á fagmennsku: Hafró þekkir ekki mun á ofveiddum og vanveiddum fiskstofni!