Heilagir pestargemlingar

Síldarbátur "fann" mikla síld í Breiðafirði við Stykkishólm, en þangað hefur hún safnast til vetursetu síðustu ár. Hafró sendi rannsóknarskipið Dröfn á staðinn til að kanna málið.
Ekki verður leyft að veiða fyrr en gengið hefur verið úr skugga um hve stór hluti stofnsins sé sýktur. Hugmyndafræði Hafró hefur byggst á að ekki skuli veitt úr stofninum sé hann mikið sýktur, væntanlega vegna þess að sýkingin drepi stofninn svo hann verði það lítill að hann þoli ekki veiði (?).

Nú hefur verið greint frá því að um 30% stofnsins hafi drepist vegna sýkingar. Talið er að 30% hrygningarstofnsins sé sýktur en hann er talinn vera 340 þús. tonn. Hafró "vill" að hann sé 300 þús tonn til að tryggja viðhald hans og því ákvarðist veiðar á því hvort pestin drepi hann niður fyrir þau mörk: Eru menn ekki alveg með "fulle fem"? Jakob Jakobsson síldarsérfræðingur hélt því fram við mig á sjöunda áratugnum að ekki skipti máli hve hrygningarstofn síldar væri stór. Hún hrygndi á botninn, hverju laginu ofan á annað og það væri aðeins efsta lagið sem lifði. Ekki veit ég til þess að þetta hefði verið hrakið. En þá vorum við að leita að síld og vildum veiða sem mest, en það er önnur saga.

Á að láta pestina grassera til að eyðileggja síldarstofninn? Er ekki nær að nýta þá dauðadæmdu? Þarf ekki að slátra pestargemlingunum til að koma í veg fyrir frekara smit?

Mæðiveikirollum var slátrað, riðuveikifé er umsvifalaust lógað, allt til að koma í veg fyrir frekara smit. Vitað er að aukinn þéttleiki eykur líkur á smiti og því ættu viðbrögðin að vera þau að minnka stofninn, og nýta það sem annars fellur af sjúkdómi. En Hafró er trú reiknilíkunum og hugsar ekki eina hugsun til enda.
Skv. nýjustu fréttum er sýkingarhlutfallið enn 30%. Smitið er sem sé enn að breiðast út. Lítum aðeins nánar á pestina og skoðum handbók fiskeldismanna:

Sýkillinn, Ichthyophonus hoferi, er fyrst og fremst í fiskum í sjó og eru flestar tegundir þeirra næmar, einkum síld. Ef eldisfiskar eru fóðraðir á hráfiski úr sjó er hætta á að smitið berist í ferskvatnsfiska.
Einkenni: Gulir, ljósir bólgublettir sjást í innri líffærum og vöðvum. Súr lykt af holdi. Einkennum getur svipað til þeirra sem orsakast af Renibacterium salmoninarum, Mycobacterium- og Exophiala tegundum.
Meðferð: Engin.
Forvarnir: ''Hvíla'' eldisker. Gæta skal þess að ala eldisfiska ekki á hráum sjávarfiski.

Þar höfum við það. Líkindi eru á að fiskar sem éta sýkta síld smitist og deyi. Þar má telja þorsk og lax. Laxamenn hafa velt því fyrir sér hvort skýra mætti óvenju mikinn dauða laxa í sjó með því að þeir hafi smitast við að éta rauðátu sem ber smitið, eða síld sem hefur étið sýkta rauðátu (sjá nánar hér).

Allt ber að sama brunni: Það er klárlega rangt að friða pestarfé.
Hvenær verða Hafrómenn teknir til bæna? Hvenær verða þeir settir í steininn?

 

 

 

  Mynd af sýktum laxi

Er hann kominn til Færeyja?

Skv. frétt "Dimmaletting í gær er rífandi þorskveiði við Færeyjar:

http://fiski.blog.is/blog/fiski/entry/962222/

Hefur þorskurinn tekið á rás norðureftir? Varla svona snögglega. Þorskur er nefnilega fremur staðbundinn.  Og þó, við Færeyjar getur hann nefnileg látið veiða sig, þar eru engin aflatakmörk þegar fiskur gefur sig til.

Hlýnun gæti aukið þorskgengd

Rífandi veiði í Færeyjum

Það fóru 83 tonn af þorski og mikið af öðrum tegundum um fiskmarkaðinn að Tóftum í Færeyjum í gær (7. okt.) skv. frétt úr "Dimmalætting". Alls voru seld 211 tonn af fiski fyrir 61 milljón ísl. króna.

Sl. mánudag (5. október) voru seld 172 tonn, þar af 70 tonn af þorski, á markaðinum fyrir rúmar 50 milljónir íslenskra króna. 42 tonn af ýsu seldust á um 10 milljónir.
Mikið hefur veiðst af keilu, 35 tonn fóru um markaðinn í gær. Af skötusel seldust 10 tonn, meðalverð 650 kr. kg.

                        -------
Haldið hefur verið fram að fiskur sé búinn við Færeyjar, hann hafi verið veiddur upp skv. mínum ráðum. Hvað segja þeir nú sem friða fiskinn en svelta fólkið?

Þetta myndi nú koma sér vel hér heima en við megum  veiða. Hafró vill bíða og geyma en fólkið sveltur.

Þegar fiskur gefur sig til þurfa Færeyingar ekki að draga af sér. Þeim er úthlutað veiðidögum og mega landa eins öllu sem þeir geta veitt.

  Slíkt er ekki hægt í íslenska kvótakerfinu. Þar verða menn yfirleitt að kaupa aflann af sægreifunum - óveiddan.

Skyndilokanadellan, hagsmunamál Hafró og Fiskistofu

Í mörg ár hafa verið lesnar tilkynningar eftir tíufréttir í útvarpi um þær skyndilokanir sem eru í gildi hverju sinni. Þetta er búið að standa svo lengi að mönnum þykir þetta tilheyra veðurfréttunum. Enginn gagnrýnir delluna.
Reglan, sem ræður hvort svæði er lokað er sú að mælist fjöldi fiska undir 55 cm 25% eða meira í afla er veiðislóð lokað í tvær vikur. Fyrsta október sl. voru 14 skyndilokanir í gildi og fjöldi lokana á árinu er kominn í 105. Lauslega reiknað eru því 4 svæði lokuð hvern einasta dag ársins.
Árangur þessara lokana til verndunar smáfisks svo hann fái að stækka er í besta falli enginn. Þá er ekki kostnaðar, sem liggur að baki þessara lokana, ferðalög, mælingar eftirlitsmanna, bakvaktagreiðslur til starfsmanna Hafró, auglýsingar í útvarpi o.s.frv. ekki tekinn með. Líffræðilega er líklegt að þær hafi gert meira tjón en gagn vegna þess að vöxtur þorsks hefur verið í lágmarki, auk þess sem þær hafa gert sjómönnum erfitt fyrir.
   Upphaflega var heimild til skyndilokana veitt Hafró svo stofnunin gæti brugðist hratt við væru togarar að ausa upp smáfiski, sem vart nýttist nema í bræðslu. Það tíðkast á árunum 55-65 að landa smáþorski í bræðslu. Man ég eftir því að togarinn Fylkir gerði mettúr á Þistilsfirði og var aflanum landað í Krossanes. Þetta þótti ekki tiltökumál - þorskafli var mikill þrátt fyrir (eða vegna) mikillar slátrunar smáfisks.
  Menn trúðu að með því að vernda smáþorsk myndi hann skila sér sem stórþorskur - seinna. Sú hefur ekki orðið raunin þau 25 ár sem þetta hefur verið tíðkað. Það er sannað mál að það verður að veiða smáfiskinn til jafns við þann stærri til að halda jafnvægi í stofninum, að smáfiski fjölgi ekki svo mjög að hann svelti og hindri fæðustreymi upp (til stærri fiska) í stofninn. Friðun smáfisks verður til þess að þorskurinn fer að éta undan sér. Þetta hefur heldur betur sýnt sig og kom fram í síminnkandi afla eftir því sem friðunartakið var hert.
   Fyrstu árin gilti svæðafriðun í viku en var síðan hert í tvær vikur. Svo fór að sjómenn voru hundeltir af mælingamönnum sem lokuðu svæðum þannig að þeir þurftu stöðugt að vera að flytja sig til. Þetta er svolítið ankanalegt; líklegast er að sjómenn leiti miða þar sem bestur er fiskurinn. Svo er lokað og þeir þurfa að leita nýrra miða, þar sem væntanlega er verri (smærri) fiskur. Þannig leiðir kerfið til þess að menn eru hraktir í stöðugt smærri fisk.
  Mér er minnistætt þegar Árni Mattísen sagði á fundi í nóvember 2001, en þá var mikið um skyndilokanir og skipin gátu eiginlega hvergi veitt, að þarna væri á ferðinni sterkur árgangur frá 1997, sem fljótlega yrði svo stór að ekki þyrfti lengur að loka. Það gerðist ekki, miðin héldu áfram að vera full af hægvaxta smáfiski.

 

Ég hef heimildir fyrir því að innan Hafró efist menn um gildi þessara lokana, en þeim er haldið áfram af launalegum ástæðum. Allan sólarhringinn, allt árið er fiskifræðingur á bakvakt til þess að loka ef Fiskistofumenn finna smáfisk í afla skipa og fær að sjálfssögðu laun fyrir. Þetta er því hreint hagsmunamál fyrir Hafró og Fiskistofu, en er þorskstofni og landsmönnum öllum öðrum til tjóns.

Hér að neðan er listi yfir þau svæði sem voru lokuð þann 1. október 2009. Athygli vekur að nær alltaf er lokað á línuveiðar sem ættu ekki að vera fiskstofnum til tjóns. Afli línubáta er þversnið af því sem er á slóðinni. Hafa menn virkilega ekki áhyggjur af því að fiskur sé orðinn almenn smár og hættur að vaxa?

Skyndilokun nr. 92. Bann við veiðum með fiskibotnvörpu í Skjálfandadýpi
Skyndilokun nr. 93. Bann við línuveiðum út af Grundarfirði
Skyndilokun nr. 94. Bann við línuveiðum út af Borgarfirði eystri
Skyndilokun nr. 95. Bann við línuveiðum á Breiðafirði
Skyndilokun nr. 96. Bann við línuveiðum út af Skor
Skyndilokun nr. 97. Bann við línuveiðum við Seley
Skyndilokun nr. 98. Bann við línuveiðum á Glettinganesgrunni
Skyndilokun nr. 99. Bann við línuveiðum út af Rit
Skyndilokun nr. 100. Bann við línuveiðum við Glettinganes
Skyndilokun nr. 101. Bann við línuveiðum út af Berufirði
Skyndilokun nr. 102. Bann við línuveiðum í Lænunum í Breiðafirði
Skyndilokun nr. 103. Bann við línuveiðum út af Breiðdalsvík
Skyndilokun nr. 104. Bann við línuveiðum í Seyðisfjarðardjúpi
Skyndilokun nr. 105. Bann við línuveiðum út af Siglunesi

 

Myndin sýnir lokunarsvæðið út af Grundarfirði. Árið 2005 rannsakaði ég vöxt fiska á einmitt þessu svæði og þá var mest af fiskinum undir 55 cm 4-8 ára, og um 1,5 kg að þyngd. Hættur að vaxa vegna fæðuskorts. Mér er ekki kunnugt um að sýnt hafi verið fram á að ástandið hafi breyst, - en samt er lokað! Hér er því hrein della, sem líkja má við hryðjuverk, á ferðinni .