Fær skynsemin að taka völdin af græðginni?

Virkjað var í Elliðaám og Sogi til þess að lýsa Íslendingum út úr myrkrinu. Þessar virkjanir hafa allar mikil neikvæð áhrif á laxastofna og urriðastofninn í Þingvallavatni. Virkjanahugmyndir í dag ganga hins vegar út á að selja útlendingum rafmagn og fá smá vinnu meðan verið er að reisa orkuverin. Við erum ekki að virkja fyrir okkur sjálfa, ó nei.

Það er ekki aðeins að laxastofnum verði ógnað, verði virkjanir í Þjórsá að veruleika, heldur munu laxveiðar leggjast af. Heimamenn hafa stundað netaveiði í Þjórsá í meira en 100 ár og laxinn verið gott búsílag. Engar stangveiðar hafa verið stundaðar enda áin einn drullugormur og óveiðanleg með stöng.

Áhrifin á laxastofninn eru að virkjanir hindra og tefja göngu hans upp fyrir virkjanir og seiðin drepist í vélunum á leið sinni til sjávar. Laxastigar myndu virka mjög illa vegna þess að skyggnið er það lítið, örfáir sentimetrar, að vafasamt er að laxinn finni stigann. Við það bætist að vatnsmagn í stiganum yrði sennilega ekki nema þúsundasti partur af heildarrennslinu. Þar sem fyrirhugaðar virkjanir eru þrjár, eru hverfandi líkur á að hann komist alla leið.

Áætlað er að gera "seiðaveitur", sem beini seiðunum fram hjá inntaki í vélarnar. Þetta lítur vel út á pappír en hefur alls staðar reynst erfitt og virkað illa, en nú er haldið fram að aðferðirnar hafi batnað. Má vera, en þær eru sennilega ónothæfar í jökulgormi Þjórsár. Skyggni er ekkert svo varla er hægt að nota sjónrænar stýringar. Oftast gefast menn upp á svona tilraunum, þær virka ekki, en þá er það orðið of seint: Það er búið að virkja.

Ein mótvægisaðgerð, sem stungið hefur verið upp á er að hætta netaveiðinni, taka hlunnindin af jörðunum, svo fleiri laxar komist fram hjá virkjununum í þeirri von að seiðabúskapurinn aukist, til mótvægis við þau sem drepast í vélunum. Engin líkindi eru á að aukinn hrygningarstofn myndi auka seiðaframleiðslu, fremur hið gagnstæða. Það hefur berlega komið í ljós í veiða-sleppa fiflaganginum.

Sú aðgerð, að hætta netaveiðum, myndi þýða að laxveiðar legðust af og til hvers þá allt þetta brölt? Ekki verður þarna stangveiði, hugmyndir Orra Vigfússonar um að hreinsa Þjórsá af leirnum eru hrein fásinna og stangveiðimenn hafa nóg af sprænum að leika sér í. 

Vonandi fær skynsemin að ráða því að Þjórsá verði látin í friði.

Engar virkjanir í neðri Þjórsá

Athugasemdir

[Ómar Ragnarsson, 10.3.2012 kl. 20:41]

Alltaf er talað um að nást verði sátt um þessi mál þannig báðir aðilar fái sitt fram.

En um það gildir svipað og Steinn Steinar orti: "...það er nefnilega vitlaust gefið."

Nú þegar er búið að reisa um það bil 25 virkjanir á Íslandi sem ýmist eru stórar eða hafa umtalsverð neikvæð umhverfisáhrif og oftast nær hvort tveggja.

Aldrei eru þessar virkjanir taldar með í dæminu, heldur alltaf verið að viðra hugmyndir um að skipta afgangnum.

Sogið var einhver fínasta og dýrasta laxveiði landsins áður það var virkjað. Þessu var fórnað og það samþykkt vegna þess að þjóðin varð að hafa rafmagn.

Sjálfur samþykkti ég með atkvæði mínu og hlutleysi 24 af þessum virkjunum en myndi vera alfarið á móti þremur þeirra í dag og vilja hóflega og sjálfbæra nýtingu á nokkrum öðrum í stað ofnýtingar og rányrkju sem stefnt er að.

Virkjanirnar þrjár eru Skeiðsfossvirkjun, Kárahnjúkavirkjun og Steingrímsstöð.

Hægt væri að stunda sjálfbæra þróun og endurnýjanlega orkuvinnslu í jarðvarmavirkjununum sem komnar eru, ef farið væri miklu vægar í sakirnar, þannig að jafnvægis væri leitað. Þessum möguleika hafa þeir Guðni Axelsson og Ólafur Flóvenz velt upp í Morgunblaðsgrein en á slíkt er ekki hlustað.

Aldrei er þess getið þegar sagt er frá hlutdeild álvera í þjóðarbúskapnum að fyrirtækin þurfa að flytja inn hráefnið og eru í eigu erlendra stórfyrirtækja og arðurinn fer í úr landi þannig að Íslendingar fá aðeins mikinn minnihluta af ágóðanum.

Sjávarútvegurinn og ferðaþjónustan skila næstum þrefalt meiri hlut í formi virðisauka inn í þjóðarbúskapinn en stóriðjan.

[Anna Sigríður Guðmundsdóttir, 10.3.2012 kl. 22:07]

Hvernig væri að fara að virkja sjávarföllin og sólarorkuna? Það myndi ekki skaða náttúruna, en myndi framleiða rafmagn.

M.b.kv.

[Mofi, 11.3.2012 kl. 01:52]

Hvað ef skynsemin er gráðug?

[Úrsúla Jünemann, 11.3.2012 kl. 10:54]

Skynsemin hefur ekki verið sterkasti hlið okkar hér á þessu skeri. En það má læra...

[Sigmar Þór Sveinbjörnsson, 11.3.2012 kl. 11:36]

Heill og sæll Jón, þetta er athygliverð grein hjá þér eins og oft áður, og fær mann til að hugsa málið.

Kær kveðja

[Hjördís Vilhjálmsdóttir, 11.3.2012 kl. 21:18]

Það væri óskandi að Þjórsá fengi frið. Landið okkar er fallegt, það er auðvelt að vera sammála um það.

En erum við ekki að virkja fyrir okkur sjálf um leið, við notum jú ál , ekki satt ?

Kannski að við ættum bara að hætta að nota ál ? Þá þarf engin álver. Þá þarf ekki að virkja meira hér amk.